ÜRETİM VERİLERİNE İLİŞKİN UYARI
Yılın 3. çeyreğini de tamamlamaya yaklaşırken, 2.çeyreğe ilişkin ekonomik verilerin açıklanması gecikmeli olarak kamuoyu ile henüz paylaşılıyor. Yani, üreten kesim olarak bizler sürecin sıkıntısını yaşadıktan sonra veriler, bizi teyit etmeye devam ediyor.
Haziran ayına ilişkin açıklanan Sanayi Üretim Endeksi bu verilerin başında geliyor ve çok önemli mesajlar içeriyor.
Yıllık bazda %4,7, aylık bazda %2,1 azalan sanayi üretim endeksinde; son 16 ayın en sert daralması kaydedildi. Daralmada en önemli etkenin imalat sanayindeki bozulma olduğunu yine veriler teyit ediyor. İmalat sanayi sektörü yıllık %6,9, aylık %3,1 azaldı.
İmalat PMI endeksi ise son 3 aylık azalış seyrini sürdürdü ve 47,9 ile barajın altında kalmaya devam etti. Temmuz verisi de, 47,2 oldu. İhracat da Haziran döneminde yıllık bazda %8,3 azaldı.
Son 3 yıldır sanayi kesimi, her türlü güçlüğe rağmen, istihdam içerisindeki payını %21 seviyelerinde korurken, 2024 yılı 2. çeyrek itibarı ile bu oran %20,5’e gerilemiştir.
Dikkatle takip edilmesi gereken bu veriler, ekonomideki yavaşlamayı belirginleştirdi. Finansmana ulaşılamıyor. Talep yavaşladı. İhracatçının mevzuat ve kur sıkıntısı devam ediyor. Enflasyonu düşürmeye yönelik, sıkı para politikasının devamı üretimdeki yavaşlamayı da sürdürecek gibi görünmektedir. Enerji zamları, yeni vergiler, yeni zamlar, süreci daha da zorlayacaktır. Çiftçilerimizin maliyet baskısı altında kalması gıda enflasyonunu artırırken, tarımsal üretimi de sekteye uğratacaktır.
Bununla birlikte, enflasyon düzeltmesine ilişkin de yeni vergi yükleri bizi bekliyor. Birinci geçici vergi döneminde uygulanmayan ancak kalan dönemde uygulanması planlanan enflasyon düzeltmesine ilişkin endişelerimizi, 23 Mayıs tarihinde yazılı bir girişimle TOBB Başkanımız ile paylaşmış ve burada da altını çizmiştim.
Bir kez daha ifade etmek isterim ki; yeni yatırımlara, yeni istihdama en çok ihtiyaç duyduğumuz ve duyacağımız bir dönemde, yatırımların adeta cezalandırılması ekonominin geneli üzerinde de olumsuzluk yaratacaktır. Vergi, gerçekleşen gelir üzerinden alınmalıdır. Beyan süresi geçmeden, karar ivedilikle yeniden gözden geçirilmelidir. Yeni yüklere değil, sanayicinin, moral ve motivasyona, öngörülebilir bir yatırım ortamına ihtiyacı vardır.
Sanayideki koşulların zorlaşması, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu ile Sanayi Odası Başkanlarını da bir araya getirdi. Ana hatları ile görüşülen ve önerilerin paylaşıldığı 4 madde şöyle:
- Uygulanan makroekonomik programı destekliyoruz.
- Üretim kapasitemizi ve istihdamı korumalıyız.
- Şirketlerimizi bu süreçte yıpratmamalıyız.
- Vergi adaleti ve kayıt dışılıkla mücadele öncelik olmalı.
Güzel İzmirimize yangın felaketinden dolayı çok geçmiş olsun diyor, 30 Ağustos Zafer Bayramı’mızın ve 9 Eylül İzmirimizin kurtuluşunun 102. yıldönümünü kutluyorum. Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ü, tüm şehitlerimizi, gazilerimizi, minnetle, şükranla, saygıyla anıyorum.
