Yılın ilk yarısını tamamlarken, ikinci yarıya ilişkin gerek içerde, gerekse küresel ekonomide temkinli bir iyimserlik hakim. Bu beklentinin yönünü belirleyecek olanlar ise başta jeopolitik riskler olmak üzere Avrupa Parlamento seçim sonuçlarında öne çıkan sağ eğilimin izleyeceği politikalar ve enflasyonla mücadeledeki başarıdır.
Yaz dönemi ülkemiz açısından gerek döviz ihtiyacının karşılanıyor olması, gerekse enflasyonun gerilemesi açısından pozitif yönde bir eğilim söz konusu.
Ancak, Sanayi üretim endeksinin Nisan ayındaki keskin düşüşü, ihracattaki gerileme dikkatle izlenmesi gereken bir veri olarak karşımıza çıkmakta. Zira, son iki çeyrek için belirsizlik hakim.
Üreticilerimizin yüksek maliyetlerden kaynaklı sıkıntıları devam ederken, İhracatçılarımızın uzun bir süredir çözüm beklediği ihracat bedellerinin Merkez Bankası’na satış zorunluluğu oranı %40'tan %30'a düşürüldü. Karar değişikliği önemli olmakla birlikte talebimiz %20 idi.
Diğer yandan, 1 Ağustos 2023 tarihinden bu yana geçerli olan dökme ve varilli zeytinyağı ihracat yasağı da kaldırdı. Kasım 2024 tarihine kadar 50 bin ton dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına izin verilmekte. Sektör temsilcilerini oldukça zorlayan bu yasak aslında kota getirilerek şimdilik çözüme kavuştu.
Bir başka mevzuat değişikliği de kısa çalışma ödeneğinde oldu. Yayınlanan yönetmelikle, 3 aylık ödeme süresi ve çalışma ödeneğinde değişiklik yapılmadı. 1 Mart'tan önce olan kısa çalışma uygulamalarında, yürürlükten kaldırılan yönetmelik hükümlerinin uygulanmasına devam edilecek.
Kısa çalışma ödeneğine; genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile birlikte “Genel Salgın” durumu da dahil edildi.
Sigortalının kusurundan kaynaklanan durumlarda ödeneklerin geri alınacağı maddesi eklendi.
Sigortalı; kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olması ve son üç yılda en az 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olması halinde yararlanabilecek şeklinde düzenlemeye de yer verildi.
Rusya’ya yapılan ihracat bedellerinin Türkiye’ye getirilmesi konusunda yaşanan sıkıntılara ilişkin girişimlerimize Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan gelen cevapta;
“Rusya'ya gerçekleştirilen ihracat işlemlerinde bedellerin süresinde yurda getirilememesi durumunda bağlı olunan Vergi Dairesi Müdürlüğünden 24 aya kadar ek süre talep edilebilmekte, bu süre zarfında da bedellerin getirilememesi durumunda hesap kapatma talepleri Bakanlığımızca incelenip sonuçlandırılmaktadır. Ayrıca Rusya ve Ukrayna özelinde gümrük beyannamesinde döviz beyan edilen ihracat işlemlerinde bedeller Türk lirası olarak yurda getirilebilmektedir. Bununla birlikte, yaptırımlar nedeniyle bankaların kabul etmediği bedellere ilişkin olarak bankadan temin edilen durumu belirtir yazının ilgili Vergi Dairesi Müdürlüğüne ibraz edilmesi durumunda da açık ihracat hesabı kapatılabilmektedir.” Denilmektedir.
Üretmenin, ihracat yapmanın, istihdam sağlamanın her geçen gün daha da zorlaştığı, daha da maliyetli olduğu bir süreçte, sanayicilerimizi üretmekten, ihracat yapmaktan caydıran mevzuatların değil, üretmeye teşvik eden, bürokrasiye ve haksız teftişe boğmayan mevzuatların ve uygulamaların hayata geçirilmesi yönündeki girişimlerimiz devam edecektir.
Bizlere iletildiği kadarıyla sektör özelindeki sıkıntılardan ve uygulamalardaki yanlışlardan, bilgi sahibi olacağımızı ve bunun için de Odamıza ulaşmanızın yeterli olacağı hususunu hatırlatmak isterim.