2022 ŞUBAT AYI MECLİS KONUŞMASI

Sayın Selçuk SEVİNÇ (Vergi Denetim Kurulu Başkan Yrd.)

Sayın Mehmet GÜN (Gün+Partners Avukatlık Bürosu)

Sayın Başkanım,

Geçmiş Dönem Başkanlarımız,

Yüksek İstişare Kurulu Üyelerimiz,

Onur Üyelerimiz, Meclisimizin Çok Değerli Üyeleri,

Şahsım ve Yönetim Kurulumuz adına, sizleri sevgi ve saygıyla selamlıyorum.

Sayın Sevinç ve Sayın Gün’e verdikleri değerli bilgiler için çok teşekkür ediyorum.

ASELSAN İLE “GÜCÜMÜZ BİR PLATFORMU”/SLAYT 1

Bu ay içinde, ASELSAN üst düzey yöneticileriyle, sektörde katma değerli yerli üretimin artırılması ve yerli firmalarımıza ilişkin fırsatlara dönük önemli bir toplantı gerçekleştirdik.

ASELSAN tarafından; tedarikçilerle ilişkilerin güçlendirilmesi, yeni tedarikçilerin eko sisteme kazandırılması amacıyla oluşturulan “Gücümüz Bir” Platformu’ web sayfasını mutlaka incelemenizi, sunulan fırsatlardan, çağrıya çıkan programlardan yararlanmanızı diliyorum.

RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI/ SLAYT 2

3-4 sene kadar önce sizlerle paylaşmış olduğum bir slayt vardı. Ticaret savaşlarının ve ticari bloklaşmanın artmasındaki ana sebebi ortaya koyan verilerin olduğu slaytı güncelledik. Ve orada gördüğümüz gibi küresel ekonomiden aldığı payla güç kaybeden bir BATI ve güç kazanan ÇİN ve beraberinde hareket eden, Sovyetlerin dağılmadan önceki gücüne yeniden ulaşmak isteyen bir RUSYA bugün sahnede. Ve Rusya bu arzusunu çok açık olarak dillendiriyor ve enerji kozunu da kullanarak stratejik değeri olan, Karadeniz’de hakimiyet kurmak için Ukrayna’yı işgal etmekten çekinmiyor. Zira, 2050’de küresel ekonomiden batının değil doğunun daha fazla pay alacağı, yıllar önceki raporlamalarda yer almaktadır.

Çok üzülerek ve endişe ile takip ettiğimiz Rusya-Ukrayna savaşında; yaptırımları göze alan bir Putin, yangına körükle giden bir ABD ve ilk günlerinde yalnız bırakılan ve direnen bir Ukrayna karşımızda. Sivil halk en büyük mağduriyeti yaşarken, yeni bir küresel kutuplaşma ile yüz yüzeyiz. 21. yüzyılda böylesine bir savaştan herkes zarar görecektir. Ama en çok da ülkemiz.

Çok güçlü ticari ilişkilerimizin olması, ekonomik ve jeopolitik risklerimizi artırdı. Savaş halinin uzaması halinde; gıda, petrol ve enerji fiyatlarında ciddi artışlar kaçınılmaz olacaktır. Bir kez daha tarımsal üründen enerjiye olan dışa bağımlılıktaki risklerimizle karşı karşıyayız. Sadece buğday ithalatının %64,6’sı Rusya’dan, %13,4’ü ise Ukrayna’dan yapılıyor. Doğalgaz ithalatımızda Rusya’nın payı %30-40 arasında değişiyor.

2 ülkenin toplam turist sayımızın içindeki payı %27’lerde iken, turizmin sekteye uğraması ve risk primimizdeki artış ile de finansmana ulaşmak oldukça maliyetli olacaktır. Fiyat artışları, kur artışı enflasyonu tetiklerken, döviz açığımız artacak ve yeni bir sarmala ekonomimizi sürükleyebilecektir. Düşünün ki, işgalin ilk gününde TL, en çok değer kaybeden para birimi oldu. Kısmi SWIFT yaptırımının da gelmesi ile Hazine’nin yükü giderek ağırlaşacaktır. 2021Üstüne Suriye meselesi ve Rusya ile olan stratejik anlaşmalarımızı da dikkate aldığımızda, gelişmelerin bizi nasıl etkileyeceği ortadadır. Bu en kötü senaryodur.

NATO üyesi bir ülke olarak sorumluluklarımız bellidir. Taraf seçmeden, aradaki güçlü ticari ilişkilerimizin hassasiyeti içerisinde davranılıyor olması oldukça önemlidir. Bundan sonrası için Allah yardımcımız olsun. SAVAŞA HAYIR diyoruz.

“Yurtta sulh cihanda sulh” diyen Mustafa Kemal Atatürk’ün dış politika stratejisinin, Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin, Lozan Antlaşmasının bu topraklar için ne kadar önemli garantör olduğu bir kez daha görülmüştür.

Zira, Fidel Castro’nun da altını çizdiği gibi, "Dünyada öldükten sonra ülkesini yöneten tek lider Mustafa Kemal Atatürk'tür.."

ENERJİ ZAMLARI/SLAYT 3

Söz konusu savaş en çok da enerji temininde AB ve ülkemizi zorlayacaktır. Geçen ay enerji zamları ve kısıntılarına ilişkin geniş bir yer ayırmıştım. Bu ay başında üyelerimize yapmış olduğumuz duyuruda çok yoğun talep ile karşılaştık. Elektrik ve doğalgaz faturalarından duyulan rahatsızlık belirtilerek, öneriler sunulmuştur. Biz de konuya ilişkin bir basın bülteni yayınladık. Üyelerimizin haklı serzenişlerini ve önerilerinden bazılarını burada tekrarlamakta fayda görmekteyim. Her birini tek tek okumayacağım. Ancak genel olarak, rekabetçiliğimizi kaybetmek üzere olduğumuz ve kapasite düşürmeye gidileceği vurgusunu çok önemsiyorum. Öneriler şöyle:

1. Kira bedelinin üstüne çıkan faturalar karşısında, söz konusu zamların geri çekilmesi, bundan sonra yapılacak zamların da, enflasyon oranını geçmeyecek şekilde düzenlenmesinin yasa ile teminat altına alınması,
2. Ülkemizin sosyo-ekonomik yapısı gözetilerek; doğalgaz, elektrik ve akaryakıt tüketimleri üzerinden alınan %18’lik KDV’nin %1’e indirilmesi,
3. 3 ay-1 yıl sonrasına satış yapan ve bugünden fiyat vermek zorunda kalan üreticiler, 1 ay sonraki faturayı öngöremediği için zarar etme ve üretimi kısma riski ile karşı karşıyadır. O nedenle, fiyatların indirilerek, 6 ay sabit fiyat uygulamasına gidilmesi,
4. Sanayi tesislerinin kendi enerjisinin bir kısmını veya tamamını üretebileceği yenilenebilir enerji üretimi yapmasının, verimlilik projelerinin ve ilgili yatırımların desteklenmesinin sağlanması (hibe, teşvik, vergi indirimi/muafiyeti)
5. Enerji üzerinden alınan tüm vergi ve benzeri eklerin bu süreçte kaldırılması,
6. Enerji arz güvenliğinin sağlanması adına; Milli Enerji Politika ve Stratejisi oluşturulması, mevcut ve verimsiz iletim ağlarının yenilenmesi,
7. Her fabrikanın yıllık tüketim miktarına göre birim fiyatların belirlenmesi: küçük esnaf, KOBİ ve büyük işletmeler, ihracat katkısı yüksek sektörler ve stratejik sektörlere farklı tarifeler uygulanıp, ülkenin üretim gücünün korunması,
8. Ekonomik kaynakların daha uzun süreli ve verimli nükleer santral veya alternatif yenilenebilir GES, RES gibi projelerde değerlendirilmesi,
9. OSB’lere; tüketim noktası haricinde başka bir noktaya GES–RES üretim tesisi kurulması hakkının getirilmesi, ‘Aynı Dağıtım Bölgesi’ içerisinde tesis kurma kısıtı ile ilgili dağıtım bölge kısıtının genişletilmesi, ayrıca belirli limitlerde bölge dışında ülke çapına genişletilmesi,
10. GES ve RES yatırımlarında ithalat ve vergide teşvik/muafiyet sağlanması, ek maliyet uygulamalarının kaldırılması/düşürülmesi, düşük maliyetli finansman ve arazi tahsisinin sağlanması,
11. Ülke genelindeki OSB’lerin belli bir yüzde de olsa kendi elektriğini üretmesi ve olası ithalat kaynaklı kesintilere karşı önlem alabilmek için, OSB’ler içine enerji santrali tesisi kurulumunun teşvik edilmesi,
12. OSB’lere doğalgaz dağıtım lisansı verilerek, katılımcılarının serbest tüketici sayılmasına ilişkin bir düzenleme yapılması,
13. OSB sanayi işletmeleri ile OSB dışı sanayi işletmeleri arasındaki eşitsizliğin kaldırılması, çift fatura uygulamasından çıkılıp, standart tarifeye dönülmesi.

GÜNEŞ ENERJİSİ/SLAYT 4

Dünyada güneş enerjisini gücünü kullanan ülkelere ve yıllık güneş görme saatlerine baktığımızda ve ülkemizle kıyasladığımızda; Avrupa’nın en büyük kurulum gücüne sahip Almanya’nın neredeyse 7 kat, Japonya’nın 6 kat, ABD’nin 10 katı kurulum güce sahip olduğunu üzülerek görmekteyiz. Biz yenilenebilir enerjide kurulu gücümüzü artırmadığımız sürece enerji kısıntılarının artarak devam edeceği inancındayım.

Sayın Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan “Yeşil Büyüme Stratejisi” kapsamında lisanssız rüzgâr ve güneş enerjisi yatırımlarına 4’üncü Bölge teşviği kararını gecikmiş olmakla birlikte oldukça olumlu buluyorum. Israrlı girişimlerimizin sonucunu kısmen de olsa almış olduk.

Ancak, hem yatırım hem de altyapı sorunları adına daha çok ve benzer somut adımlara ihtiyacımız var.

FED’İN FAİZ KARARI/SLAYT 5

Mart ayından itibaren FED’in sıkılaştırma programını başlatmasıyla birlikte gelişmekte olan ülkelerin bu karara karşın kırılganlıkları Bloomberg tarafından ölçüldü. Buna göre; Türkiye ne yazık ki, Arjantin’den sonra ikinci en kırılgan ülke olarak gösterilmektedir.

Piyasalar tarafından karar satın alınmış olsa da, bu süreçten sonra hem Türkiye’nin hem firmalarımızın kredi temin etmesi çok zorlaşırken, maliyet de ayrıca katlanarak artacaktır.

Yani, artık paraların saçıldığı dönemi geride bırakıyoruz ve biz böyle bir döneme yüksek enflasyon ve yüksek döviz ihtiyacı ile giriyoruz. 

Geçtiğimiz haftalarda, Fitch’in kredi notumuzu düşürerek; ‘Bu not, zayıf politika güvenilirliğini/öngörülebilirliğini, yüksek enflasyonu, yüksek dış finansman gereksinimlerine ve dolarizasyona göre düşük dış likiditeyi ve jeopolitik riskleri yansıtıyor.” Açıklaması da kısa bir durum özeti mahiyetindedir. Zira, CDS’imizin bir süredir 500’ün üstüne takılı kalması da sebepsiz değildir. Rusya-Ukrayna savaşı, ülkemiz risk primini yeniden 600’lerin üstüne çıkararak, kırılganlığımızı da ortaya koymuştur.

TÜRKİYE EKONOMİ MODELİ/SLAYT 6

Dış piyasalarda görünümümüz ne yazık ki böylesine olumsuz iken,  içerde Türkiye Ekonomi Modeli Yeni Adımlar ve Enflasyon Tedbirleri Tanıtım Toplantısı 12 Şubat Cumartesi günü İstanbul’da Sayın Bakanının sunumu ile yapıldı. Odamızı temsilen Yönetim Kurulundan da 4 arkadaşımız toplantıya katıldı.

Açıklanan paketin içinde yer alan hazine destekli yeni kefalet olarak adlandırılan ve toplamda 60 milyar TL’lik paketin, 25 Milyar TL’si yatırım, 25 Milyar TL’si ihracat ve 10 Milyar TL’si de işletme harcamaları destek paketi olarak kullandırılacak. İthalatı azaltan ihracata katkı sunan sektörlerin önceliklendirilecek olması önemli. Kamuoyu ile paylaşıldığı için detaylara girmiyorum. İhtiyacı olanların bankaları ile görüşerek faydalanması için hatırlatmak istedim.

Söz konusu toplantıda Sayın Cumhurbaşkanı tarafından gıda fiyatlarında KDV’nin %1’e indirilmesi müjdesi bizim de Pandeminin başından bu yana olan talebimizdi. Hayırlı olsun. Girdileri sürekli artış halinde olan üreticiden de benzer indirimin eşzamanlı yapılması bekleniyor ki, bu çok kolay görünmüyor. Üretici, %18 KDV ile girdilerini alırken,
ürünlerini %1 KDV ile satarsa maliyetini nasıl karşılayacak? Bunlar da doğru analiz edilmelidir. Konuya ilişkin gerekli girişimlerde bulunduk.

Fiyat artışlarını doğuran ana sebeplere yönelerek çözümü orada aramalı ve bütün kesimleri olumsuz etkileyen artışları, birbirleriyle uyumlu para ve maliye politikalarında, disiplinli, akılcıl somut adımlar atarak çözmeliyiz.

TÜRKİYE EN HIZLI BÜYÜYEN 100 ŞİRKETİ/SLAYT 7

TOBB öncülüğünde, TEPAV ve TOBB ETÜ işbirliği ile Türkiye’nin en hızlı büyüyen 100 şirketi belirlendi. 2017-2019 döneminde Ciro artışına göre İzmir’den de 5 tanesi üyemiz olmak üzere 9 firmamız listeye girdi. Her birini tebrik ediyor, başarılarının devamını diliyorum.

ÜYELERİMİZ

ZERODENSITY YAZILIM A.Ş., KALE PRATT&WHITNEY UÇAK MOTOR,  BYMED MEDİKAL, R VENT MEDİKAL ve ERASER MEDİKAL TIBBİ CİHAZLAR

AKREDİTASYON RAPORU

3 yılda bir yapılan TOBB Akreditasyon denetiminden Odamızın 65 tam puanını devam ettirdiğini, 72 iyi uygulaması, 9 iyi uygulama sürdürebilirliği ve 7 mükemmel performansla ile yine farkını ortaya koydu. Emeği geçen çalışma arkadaşlarıma teşekkür ediyorum.

Sevgili Meclis Başkan Yardımcımız Sayın Işın Yılmaz nezdinde tüm kadınlarımızın 8 Mart Dünya Kadınlar gününü kutluyor, ülkemizde hak ettikleri değeri görmelerini dileyerek, konuşmamı tamamlamak istiyorum.

Saygılarımla,

Ender YORGANCILAR

Yönetim Kurulu Başkanı