Sayın Başkanım,

Geçmiş Dönem Başkanlarımız,

Onur Üyelerimiz, Yüksek İstişare Kurulu Üyelerimiz,

Meclisimizin Çok Değerli Üyeleri,

Kağıt ve Kağıt Ürünleri Sanayi Meslek Komitesi ile

Elektronik Bileşenleri ve Ölçme Cihazları Sanayi Meslek Komitesi Üyelerimiz,

Basınımızın Kıymetli Temsilcileri,

Şahsım ve Yönetim Kurulumuz adına, sizleri sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Hoş geldiniz.

Yılın son çeyreğine geldiğimizde, ülkemizdeki meselelerin çözümü de hepimizin üstünde stres yaratmaya devam ediyor. Konuların çözümü noktasında bu ay içerde ve dışarda önemli istişare toplantılarına katıldım.

BERLİN JETCO TOPLANTISI/ SLAYT 1

Sondan başlarsam, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkan Yardımcısı olarak, Birliğimizi temsilen Cuma günü Berlin'de gerçekleştirilen Türkiye-Almanya Ekonomi ve Ticaret Ortak Komisyonu (JETCO) V. Dönem Toplantısı’na katıldım. Ticaret Bakanımız Sayın Ömer Bolat ve Almanya Ekonomi ve İklim Koruma Bakanı Robert HABECK başkanlığında toplantı gerçekleşti.

Bugün Almanya, 50 milyar ABD Dolarını aşan ticaret hacmiyle bir numaralı ticaret ortağımız. Alman şirketleri Türkiye'deki en büyük yabancı yatırımcı konumunda. Türkiye'de faaliyet gösteren 7.000'den fazla Alman şirketi, yaklaşık 10 milyar Avro tutarında yatırımları ile 120.000 kişi istihdam ediyor. 80 binden fazla Türk girişimci yıllık 50 milyar Avro ciro ile yaklaşık 500 bin kişiye istihdam sağlıyor.

JETCO Ticaret Çalışma Grubu'ndaki çalışmalarımızın gündemini; ikili ticaretin geliştirilmesi için potansiyel alanların belirlenmesi, ticaretin önündeki engellerin tespit edilmesi, Gümrük Birliği’nin modernizasyonu, ikiz dönüşümdeki gelişmeler ile vize ve ulaşım kotası sorunlarının aşılması oluşturuyor. Görüşmeler oldukça verimli geçti.

Berlin Büyükelçiliğimiz ev sahipliğinde;  Sayın Bakanımız Başkanlığında; Türk Alman Sanayi ve Ticaret Odası (TD-IHK) Temsilcileri ile de bir araya geldik.

T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI/ SLAYT 2

23 Eylül’de de Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ev sahipliğinde; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımız Sayın Prof.Dr. Vedat IŞIKHAN’ın katılımları ile İş Dünyası İstişare Toplantısı’nı gerçekleştirdik.

ÇALIŞMA HAYATINA İLİŞKİN KONULAR/ SLAYT 3

Oda Borsa ve sektör meclisleri başkanları tarafından çalışma hayatına ilişkin talepler aktarıldı. Öne çıkan bazı başlıkları sizlerle de paylaşmak istiyorum.

• 15 günden 30 güne çıkarılan kıdem tazminatından istihdam yüklerine, emeklilik primlerinden, iş güvencesi tazminatı ve işsizlik sigortasına kadar rekabet ettiğimiz ülkelerin çok üstünde oranlar ile en katı istihdam piyasasına sahip ülkeyiz. Bu oranların iyileştirilmesi,
• Kısa çalışma ödeneğinin yeniden uygulanması, 5 puanlık prim teşviki ile emek yoğun sektörlere özel ilave istihdam teşviklerinin getirilmesi,
• İş davalarında zaman aşımı süresinin 5 yıldan 1 yıl/6 aya indirilmesi,
• Tamamlayıcı emeklilik sistemi ile yeni bir yükün daha getirilmemesi,
• Ara eleman ihtiyacına yönelik olarak meslek lisesi mezunlarının teşvik edilmesi, çırak öğrencilerin stajlarının emeklilikten sayılması,
• Güncelleme katsayısından dolayı, artan emeklilik talebini düşürmek için gerekli düzenlemenin yapılması
• SGK prim ödemelerinde kredi kartına uygulanan komisyonun kaldırılması,
• Çalışma saatlerinin kısaltılmaması,
• Gelir vergisi basamakları ve oranları ile prime esas ücret tavanının yeniden düzenlenmesi talep edildi.

İŞKUR ADAY HAVUZ SİSTEMİ/ SLAYT 4

Toplantıda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile TOBB arasında Nitelikli İşgücü Yetiştirme Programı ve Kadın İstihdamı İşbirliği Protokolleri de imzalandı. Ayrıca Sayın Bakan, İŞKUR Aday Havuz sisteminin başladığına ilişkin bir bilgi paylaştı.

Bu sistem ile Kuruma ilan vermeden de, aradığınız iş gücüne kolayca erişebilmenize imkan tanıyan bir platform oluşturulmuş.

Kendi kriterlerinize uygun adayları sistem üzerinden bularak seçtiğiniz kişilere mesaj yoluyla hızlıca ulaşabilirsiniz. Ekranda gördüğünüz şablonda, ilgili departmanlarınızın da bu sistemi kullanmalarını sağlamanızda fayda var.

SN. CEVDET YILMAZ İLE İZMİR İŞDÜNYASI BULUŞMASI/ SLAYT 5

Yine geçen hafta Cumhurbaşkanı Yardımcımız Sayın Cevdet Yılmaz’ın katılımı ile İzmir İş Dünyası Buluşması’nı gerçekleştirdik. Aranızda katılanlar da oldu.

ÇÖZÜM BEKLEYEN KONULAR/ SLAYT 6

Konuşmamda, biraz önce anlattığım çalışma hayatına ilişkin konulara ve çözüm beklediğimiz 4 ana konuya değindim. Bu konuların üstünden tekrar geçelim istiyorum.

Bugün itibarı ile yarattığı etki açısından kalıcı bir soruna dönüşme ihtimali olan 4 başlığın acil çözüm beklediğine vurgu yaptım.

YÜKSEK ENFLASYON’un yarattığı etki, ülkeyi öngörülemez bir ekonomik sürece sürüklemektedir. Enflasyonun düşmesi fiyatların düşmesi anlamına gelmediği için de maliyetlerdeki yüksek artışın devamı, derinleşen yoksulluğu artırırken, yatırımları da öteliyor. Yatırım olmadan, istihdamın artması güç.

MÜLTECİ VE SIĞINMACI POLİTİKASInın, bizi götüreceği nokta sosyo-ekonomik ve güvenlik riskidir. Bugün Almanya’dan İran’a birçok ülke sığınmacıları sınır dışı ediyor. Aldıkları destek ve ayrıcalıklar ile Toplumdaki haklı endişeleri ve iş hayatında da kayıt dışını artıran uygulamaları Sayın Bakanın dikkatlerinize arz ettim. Ancak, burada şöyle bir durum var. Yasal olarak çalışma için gelmiş göçmen statüsündeki yabancıların elbette ki, iş hayatı içinde eksik alanları doldurmasını istiyoruz. Ancak, hem devletten yardım alıp hem de kaçak çalışmak isteyen yabancılara müsaade edilmemesini de istiyoruz.

Bir diğer başlığımız EĞİTİM SİSTEMİ idi. Sistemdeki sorunların çözümü yerine, daha büyük sorunlara sebep olunması hayatın her alanında vasatlığı toplumun geneline yerleştiriyor. Bugün ne meslek liselerimizle, ne de üniversitelerimizle nitelikli işgücü ihtiyacını sağlayamıyoruz. Üretimin sürdürülebilirliği adına başlangıç noktamız, meslek liseleri olmalı ve teşvikler artırılmalıdır.

Ve son başlığım. HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ ilkesidir. Aksini düşünmek mümkün değilken, pratikteki uygulamalar ne yazık ki, adalete olan inancı sarsıyor. Bu da, içerde ve dışarda ülkeye olan güveni azaltıyor.

Sonuçta ne oluyor?

Genç ve nitelikli beyin göçü

Gelmeyen yabancı yatırımlar

Umutsuz ve ayrışan yoksul bir toplum

ORTA VADELİ PROGRAM/ SLAYT 7

Sayın Bakanın da toplantıda detaylı bilgi verdiği Orta Vadeli Program bu ayın başında açıklanmıştı. 2025-2027 dönemi için 8 ana başlıkta temel politika alanları belirlenmiş ve eylem planı bu doğrultuda hazırlanmıştır.

1. Makroekonomik ve Finansal İstikrarın Kalıcı Hale Getirilmesi
2. Kamu Mali Reformlarının Hayata Geçirilmesi
3. Ar-Ge ve Yenilikçilik Kapasitesinin Geliştirilmesi
4. Beşeri Sermayenin Güçlendirilmesi
5. Yeşil ve Dijital Ekonomiye Geçişe Yönelik Teknolojik Dönüşümün Sağlanması
6. İş ve Yatırım Ortamının İyileştirilmeye Devam Edilmesi
7. Ekonomide Kayıt Dışılığın Azaltılması

Her bir başlığın gereği yerine getirilirse, OVP gerçek anlamda hedefine ulaşır ve ekonomik olarak da ciddi bir ivmede sağlarız. Umarız, politikalar plana bağlı olarak hayata geçirilir.

OVP HEDEFLERİ/ SLAYT 8

OVP’de gelecek yıllara ilişkin öngörüler de açıklandı. En dikkat çeken 2025 yılında enflasyonun %17,5’a inecek öngörüsüdür. Bu tahmini iyimser bulmakla birlikte, %20’nin altında tutmayı başarırsak, enflasyon belasından kurtulma umudumuz artacak.

Kredi notumuzu "B+"dan "BB-"ye yükselterek not görünümünü durağan olarak belirleyen Fitch şöyle bir değerlendirme yaptı: "Enflasyon beklentileri iyileşecek ancak bu beklentilerin uyumlu olması, sürdürülebilir şekilde düşmesi ve aynı zamanda dolarizasyondaki azalmanın devam etmesi için, para politikasının sıkı kalmaya devam etmesi gerekecek. Bu açıdan, para politikasında 2025'in ilk çeyreğinde kademeli gevşemenin başlayacağını öngörüyoruz" değerlendirmesinde bulundu. Küresel olarak başlayan faiz indirim döngüsü, küresel likiditeyi artırarak gelişmekte olan ülkeler açısından bir fırsat doğuracaktır. Bu süreci çok dikkatli değerlendirmeliyiz.

Dezenflasyonist süreçte, yapılan fedakarlıkların karşılığını gelecek seneden itibaren almayı ümit ediyoruz ki OVP de bunu teyit ediyor. Tabi ki, burada hem para hem de maliye politikalarının birbiriyle uyumlu şekilde kesintisiz hareket etmesi büyük önem taşımaktadır.

Bütçe açığından cari açığa kadar bir iyileşme öngörülüyor.   2. çeyrek büyüme oranındaki negatif sanayi verisi de gösterdi ki, bu yıl sanayicimiz ve ihracatçımız açısından çok zorlu geçti, geçmeye de devam ediyor.

OVP bir yol haritasıdır ve programa bağlı kalınmalıdır. Programın hazırlanmasında emeği geçen Cumhurbaşkanı Yardımcısı Sayın Cevdet Yılmaz’a, Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek’e ve katkı koyan tüm Bakanlık ve kurumlara teşekkür ediyoruz.

HIT 30 DESTEKLERİ/ SLAYT 9-10

OVP’de de yer alan yüksek teknolojik dönüşümün sağlanmasına ilişkin önemli bir destek programı açıklandı. HIT-30 adıyla; yüksek öncelikli teknoloji alanlarında, özel nitelikli projelere kapsamlı destek ve teşviklerin sağlandığı, ihtiyaca özel çözümler geliştirilen bir yatırım programı paylaşıldı.

Çağrıya çıkılan 6 temel üretim alanı; HIT-Elektrikli Araç, batarya, çip, güneş, rüzgar enerjisi ve ar-ge’dir. Bu kapsamda, 2030 yılına kadar toplam 30 milyar dolar değerinde destek sağlanması öngörülmektedir. İleri teknoloji üretimi destekleyen bu yatırımlardan maksimum fayda elde edilmesini, ülkemize ivme katacak yatırımlara vesile olmasını ümit ediyorum. Özellikle doğrudan yabancı yatırımlar açısından önemsediğim desteklere, kendi ismiyle açılan web sayfasından ulaşabilirsiniz.

Ayrıca, Türk Eximbank, “IBRD garantisi ile yeni temin ettiği 1 milyar Euro tutarındaki 10 yıl vadeli kaynak ile’’ iklim değişikliğine uyum çabaları kapsamında; ihracatçıların yeşil dönüşümlerini destekleyecektir. Detaylı bilgi için Eximbank ile görüşünüz.

NARİN’LERİ NASIL KORUYACAĞIZ? / SLAYT 11

Ülkemizde artan şiddet olaylarını bu kürsüde sürekli dile getiriyoruz. Polis kayıtlarına geçmiş suçları ile önce gencecik kadın polis memuru ardından da dur ihtarına uymayarak jandarma astsubayını şehit eden şiddete doymayan, şehir magandaları. Bir insanı öldürmek bu kadar kolay olmamalı. Ailelerine sabır ve başsağlığı diliyorum. Allah rahmet eylesin.

Bir yanda böylesine bir şiddet gerçeği varken, diğer yanda giderek sayıları artan kız çocuklarına yönelik taciz ve şiddet olayları önlenemiyor.

Son yaşanan Narin olayı ise, şiddetin çok başka bir boyutu. Hala açıklanamayan, çözülemeyen organize bir kötülük.

Bir köyde, bu derece profesyonel derecede planlı bir cinayetin gerçekleşiyor olması, insanlık adına çok üzücü.

Devletin tüm birimleri devrede. En son Tübitak dahi davaya dahil oldu. Ancak, çözülemiyor. Sosyologlar, konuya “Ataerkil yapının hakim olduğu söz konusu topluluklarda, kız çocuklarına değer verilmediğini, yapının zarar görmemesi adına sessiz kalındığı” değerlendirmesini yapsa da, bir çocuğun öldürülmesine sessiz kalınmasını anlamak mümkün değil.

İnsanlarımızın vicdanının bu derece kurumuş olması, uzay çağında, sanayi 4.0’ı, katma değerli üretimi konuştuğumuz bu yüzyılda hala kız çocuklarının değer görmemesi kat etmek istediğimiz yolda umudumuzu zayıflatıyor. Aşmamız gereken meselelere kalıcı çözümler getirmediğimiz sürece, bu yolda her seferinde takılarak düşmemize sebep olacak gibi. Narinleri nasıl koruyacağız? derken Tekirdağ’da 2 yaşındaki Sıla bebeğe yapılanlar ise ayrıca çok vahim. Son olmasını dilemekten de,  başka bir şey gelmiyor elimizden. 

GİRİŞİMCİLİK ZİRVESİ/ SLAYT 12

170’i aşkın ülke ile aynı anda kutlanan Global Girişimcilik Haftası kapsamında; G3 Girişimcilik Zirvesi bu yıl Odamız koordinatörlüğünde; İzto ve İzmir Ticaret Borsası organizasyonu ile İzmir’de gerçekleştirilecektir. Rıfat Başkanımızın da çok önemsediği ve katılım sağlayacağı Zirve, 15 Kasım’da Kaya Termal Otel’de yapılacak. Katılımlarınızı bekliyoruz.

Bununla birlikte üyelerimizden gelen talepler doğrultusunda üye ziyaretlerimizi başlatıyoruz. İlk programımızı Kemalpaşa OSB ile 7 Ekim’de gerçekleştireceğiz. Bilgisini paylaşarak konuşmamı tamamlamak itiyorum.

Ender YORGANCILAR

Yönetim Kurulu Başkanı