2024 MART AYI MECLİS KONUŞMASI

Sayın Başkanım,

Geçmiş Dönem Başkanlarımız,

Onur Üyelerimiz, Yüksek İstişare Kurulu Üyelerimiz,

Meclisimizin Çok Değerli Üyeleri,

Diğer Tekstil Ürünleri Sanayi ile Diğer Makine ve Teçhizatı Sanayi Meslek Komitesi Üyelerimiz,

Basınımızın Kıymetli Temsilcileri,

Şahsım ve Yönetim Kurulumuz adına, sizleri sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Hoş geldiniz.

18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi'nin 109. yıl dönümünde, başta ülkemizin kurucu lideri Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere tüm kahramanlarımızı saygıyla ve şükranla anıyoruz. Ruhları şad olsun.

Terör; kime, nereden gelirse gelsin sonuna kadar lanetlenmesi gereken bir vahşet. Masum sivilleri, gençleri bir konser salonunda katleden zihniyeti sonuna kadar lanetliyoruz. Rusya’nın başı sağ olsun. Dünya için yeni bir dönemin kapılarını açacak gibi görünen bu olay dileriz, başka acılara vesile olmaz. Yakın coğrafyamızın bu derece ateş hattının içinde olması, siyasi, ekonomik ve toplumsal açıdan riskleri de giderek artırmaktadır.

TOBB ŞURA/SLAYT 1

Faaliyet filmimizden de izlediğiniz gibi çok yoğun bir mart ayını geride bırakmak üzereyiz.

29 Şubat’ta TOBB Türkiye Sektörel Ekonomi Şurası’nı Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve ilgili bakanlarımız, 8 Mart’ta da istişare toplantısını da Mehmet Şimşek Bakanımızın katılımlarıyla gerçekleştirdik.

Yatırım ortamının iyileştirilmesi, enflasyonla mücadele, mali disiplinin sağlanması, büyümenin dengelenmesi, cari açığın azaltılması ve rezervlerimizin güçlendirilmesine ilişkin görüş alışverişinde bulunuldu.

BAKANLARLA TOPLANTILAR/SLAYT 2-6

Odamız, İzmir Ticaret Odası ve İzmir Ticaret Borsası ortak organizasyonu ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, Çevre Bakanı, Tarım Bakanı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanımızı bu ay sizlerle sizlerle buluşturduk.

Ticaret Bakanımızın katılımları ile Batı Anadolu Serbest Bölgesi'nin (Basbaş) açılışını gerçekleştirdik.

Toplantılarda neler konuştuğumuza, hangi konulara değindiğimize ilişkin tek tek değil de toplu olarak ana başlıkları sizlerle de paylaşmak istiyorum. Her bir Bakanımıza üyelerimizin konularını içeren birer dosya da takdim ettik.

KONU BAŞLIKLARIMIZ/SLAYT 7

1. Sanayimizin artarak devam eden ara eleman sıkıntısı,
2. Mesleki eğitimin teşvik edilmesine ilişkin önerilerimiz,
3. TOBB organizasyonu ve ilgili bakanların katılımı ile Eğitim-Üretim Şurası gerçekleştirilmesi,
4. İstihdamın artırılmasına ilişkin önerilerimiz,
5. Kamu ve özel sektör arasındaki asgari ücret uçurum, kamuda istihdamın artırılmaması,
6. Mavi ve beyaz yaka maaşları arasındaki farkın giderek azalması,
7. İzmir’de büyük çaplı sanayi alanı bulamama sıkıntısı ve Atık İhtisas OSB özelindeki yer arayışımız
8. Tarıma elverişli olmayan ve mera vasfı taşımayan ancak orman arazisi olarak gözüken uygun alanların sanayi arsası olarak değerlendirilmesi

DAHA GÜÇLÜ SANAYİ, DAHA GÜÇLÜ TÜRKİYE /SLAYT 8

Daha güçlü sanayi ve daha güçlü Türkiye için 5 önerimizi Sanayi ve Teknoloji Bakanımız ile paylaştık:

1. Dünyadaki dönüşümü ve sanayimizin ihtiyacını karşılayacak yeni bir EĞİTİM SİSTEMİ
2. Ekonomide İSTİKRAR, ÖNGÖRÜLEBİLİRLİK ve GÜVENin tesisi
3. Yerli ve yabancı yatırımcıların Türkiye’yi tercih edeceği bir YATIRIM ORTAMI
4. Güçlü bir HUKUK DEVLETİ
5. YEŞİL VE DİJİTAL DÖNÜŞÜM seferberliği.

YEREL SEÇİM ÖNCESİ ADAYLARLA TOPLANTILAR /SLAYT 9

Benzer şekilde, Odamız, İZTO ve Borsamız ile birlikte Partilerin İzmir Büyükşehir Belediyesi adayları ile de istişarelerde bulunduk. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Sayın Özgür Özel ile hem büyükşehir belediye Başkan adayı Sn. Cemil Tugayı hem de tüm ilçe başkanlarını ağırladık.

Ardından Adalet ve Kalkınma Partisi İzmir Büyükşehir Belediyesi adayı Sayın Hamza Dağ ve İyi Parti adayı Sn. Ümit Özlale ile üyelerimizi buluşturduk.

Yerelde kalkınma adına, İzmir’in ve sanayimizin ihtiyaçlarının doğru analiz edilerek gerçek potansiyelinin ortaya çıkarılması gerektiğini, artık dünyada ülkelerin değil şehirlerin yarıştığını vurguladım.

İzmir’in depreme karşı dirençli bir kent olmasından, altyapı eksikliklerine, trafik sorunundan, kentsel dönüşüme, sanayi alanları yaratılmasından, marka şehir olmasına kadar birçok konuda somut adımlara ihtiyaç olduğunu ifade ettim.

Yerel seçimlerin demokrasi şöleni havasında gerçekleşmesini, ülkemiz ve İzmir için hayırlı sonuçlara vesile olmasını diliyorum.

TÜRKİYE’NİN KREDİ NOTLARI /SLAYT 10

Fitch Ratings, 12 yılın ardından Mart raporunda kredi notumuzu "B"den "B+"ya yükseltti,  kredi not görünümünü pozitife çıkardı. Açıklamada; makroekonomik ve dış kırılganlıkları azaltmada para politikası sıkılaştırmasının beklenenden daha fazla önden yüklenmesi de dahil olmak üzere, Haziran 2023'teki değişimden bu yana uygulanan politikaların dayanıklılığına ve etkinliğine olan güvenin artmasından kaynaklandığı bildirildi.

Ancak yine de, yatırım yapılabilir seviyenin hala 4 kademe altında olmamız ise çok adil değil. Çünkü, Bahreyn, Benin, Uganda, Ruanda gibi ülkelerle aynı kategorideyiz.

Standart&Poor’s ile Moody’s raporlarında da, görünüm pozitif olmakla birlikte hala yatırım yapılabilir seviyenin 5 ve 6 kademe altındayız.

Yabancı yatırımcıların Türkiye’ye olan çekimserliğini bu 3 kuruluşun yatırıma ilişkin görüşleri teyit eder niteliktedir.

Bununla birlikte; Fitch, Küresel Ekonomik Görünüm Raporu'nun mart sayısını "Büyüme Görünümü İyileşiyor Ancak Enflasyon Devam Ediyor" başlığıyla yayımladı.

Küresel büyüme tahminini 0,3 puan artırarak yüzde 2,4'e Türkiye özelinde de bu yıla ilişkin büyüme tahmininin yüzde 2,5'ten yüzde 2,8'e çıkardı.

TCMB LİKİDİTE SIKILAŞTIRMA ADIMLARI/SLAYT 11

TCMB, TL likiditeyi sıkılaştıracak, mevduat faizlerinde yukarı etki yaratacak ard arda yeni zorunlu karşılık adımları attı.

Uygulamanın 15 Mart 2024 tarihinde başlayacağı ve 5 Ocak 2025 tarihine kadar devam edeceği bildirildi. Atılan bazı adımlar şöyle:

• Kredi kartlarından yapılan nakit avans işlemleri ve kredili mevduat hesaplarında uygulanacak aylık azami akdi faiz oranının hesaplama yönteminde değişiklik yaptı. Yeni yönteme göre, hesaplanan aylık azami akdi faiz oranı yüzde 4,42'den yüzde 5'e çıkarıldı.
• Gerçek ve tüzel kişiler için uygulanan TL payı hedefleri de güncellendi. Buna göre, bankaların tüzel kişi TL payı için aylık artış hedefi getirildi. Ayrıca, bankaların TL payı seviyelerine göre farklı olarak belirlenmiş olan gerçek kişi TL payı aylık artış hedefleri güncellendi ve hedeflerin sağlanamaması halinde uygulanacak komisyon oranı artırıldı. 
• TCMB uygulama talimatı ile serbest hesaplarda ortalama olarak tesis edilen TL zorunlu karşılıkların bir kısmının bloke hesaplarda tesis edilmesine karar verdi.
• Aktif büyüklüğü 500 milyar TL üzerinde olan bankalar, TL yükümlülükler için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıkların yüzde 25'ini bloke olarak tesis edecek.
• Aktif büyüklüğü 100 milyar TL üzerinde olan bankalar, TL yükümlülükler için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıkların yüzde 15'ini bloke olarak tesis edecek.
• TCMB zorunlu karşılıklara üç ayda bir faiz ödenmesi uygulamasına bir aydan kısa vadedeki mevduatları da dahil etti.

FAİZ POLİTİKASI/SLAYT 12

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) politika faizini 500 baz puan artırarak yüzde 50’ye yükseltti. Seçim öncesi atılan bu adım merkez bankasının kararlılığını göstermesi açısından oldukça önemli.

Merkez Bankası bant uygulamasını tekrar getirerek aynı zamanda faizi %53’e yükseltmiş oldu. Merkez Bankası duruma göre +/- 300 puan ile gecelik borçlanma faizini belirleyecek.

Kurdaki baskı, rezervlerdeki azalış, enflasyonun hala yüksek gelmesi gibi ana etkenler bu sürpriz karara merkez bankasını zorlamış gibi görünüyor.

Kuşkusuz faizlerin yükselmesinden en çok canı yanan bizleriz. Maliyetlerimizi artıran, karlılığımızı düşüren ve kredi maliyetlerimizi yükselten bu karara normal şartlarda sonuna kadar karşı çıkardık. Ancak, ne yazık ki şu an %67 enflasyonu düşürecek adımları desteklemekten başka bir şansımız yok.

Elbette ki, daha öncelerden de ifade ettiğim gibi Merkez Bankası’nın faiz silahı önemli olmakla birlikte tek başına yeterli değildir.

Bakınız, gıda enflasyonunda %71 ile dünyada en ön sıralardayız. Enflasyonu bu denli yükselten bu durum, tarım politikalarının ivedilikle iyileştirilmesini de zorunlu kılmaktadır. 

2017 yılından bu yana yıllık enflasyon çift hanede. 2021 yılında %36 olan enflasyon 2022’de %64,27 geçen seneyi de %64,77 ile kapattık. TCMB hedefi ise %36. Yani 3 yıl önceki performansımıza geri dönmeye çalışıyoruz. Bu şartlarda bunu başarmak çok da kolay görünmüyor.

Bizleri zorlu bir mücadele bekliyor. Enflasyonu düşürme kararlılığında acı reçete yavaş yavaş belirmeye başladı. Seçim sonrasına ilişkin de yapılan açıklamalar bu yönde. Her kesim payına düşeni alacak gibi görünmektedir.

Benzer şekilde, kamunun da aynı fedakarlığı göstermesini, tasarruf tedbirlerine sıkı sıkıya uyulmasını özellikle belirtmek isterim.

Sn. Mehmet Şimşek’in "Tasarruf kararları konusunda tereddüt yok. Kamuda harcamaları kısacağız ve enflasyonu aşağıya çekeceğiz.” Sözünün gereğini inşallah pratikte de görebiliriz.

PMI SEKTÖREL PERFORMANS/SLAYT 13

İmalat sanayi yöneticileri endeksi olan PMI’ın sektörel performansına baktığımızda; ekonomide yaşanan tüm aksaklıklar gözlenmektedir. Son 2 yıldır 50 barajının altında kalan bir PMI var. Özellikle son 2 yıldır yaşanan küresel yavaşlama ve en fazla da yüksek enflasyonun yarattığı yüksek maliyetler sanayide de yavaşlamaya sebep oldu. Aylar sonra ilk kez genel PMI, sınırlı da olsa barajın üstüne çıktı. Ancak yine de hala sektörlerimizin yarısı baraj altında bir performans sergiliyor.

İşte bu nedenle, ülkemizin bugün en öncelikli sorunu olan enflasyonun düşürülme kararlılığını ve yapılması gerekenleri destekliyoruz.

Bunu başarma yönünde merkez bankamızın ve Sayın Mehmet Şimşek’in de birbirini destekleyen adımlarını, piyasalardaki güvenin ve öngörülebilirliğin tesisi açısından çok önemsiyorum.  

NET SIFIR SANAYİ YASASI/SLAYT 14

Biz enflasyonla ve ülkenin birçok meselesi ile uğraşırken, yeşil dönüşüme dair AB çalışmalarını hızlandırdı.

“Yeşil Mutabakat Sanayi Planı” kapsamında “Net Sıfır Sanayi Yasası” için AB Konseyi, Avrupa Parlamentosu (AP) ve AB Komisyonu tarafından siyasi uzlaşı sağlandı. Net Sıfır Sanayi Yasası kapsamında;

- Net sıfır teknolojiler için AB üretim kapasitesinin, 2030 yılı itibariyle beklenen AB talebinin en az %40'ına ulaşması,

- Net sıfır teknolojiye sahip daha fazla üretim tesisinin daha hızlı bir şekilde inşa edilmesine olanak tanınması,

- Bataryalar, güneş pilleri, kara ve deniz rüzgarı, yakıt hücreleri, elektrolizörler, grid teknolojiler ve sürdürülebilir alternatif yakıtlar gibi teknolojilerin desteklenmesi,

- Net sıfır ürünler için pazar erişiminin kolaylaştırılması,

-AB'de net sıfır sanayilerin büyütülmesi için ihtiyaç duyulan iş gücünün becerilerinin geliştirilmesinin desteklenmesi amaçlanmaktadır.

Üretim ve yatırım planlamalarımızı bu kapsamda değerlendirmemiz ve yeşil dönüşüme ilişkin desteklerin planlı olarak devam etmesi, giderek daha zaruri hale geliyor. Aksi takdirde, rekabet gücümüz her geçen gün zayıflayacaktır.  

Konuşmamı tamamlarken, Ramazan Bayramımızı da şimdiden kutluyor, ailelerinizle nice sağlıklı, keyifli bir bayram diliyorum.

Ender YORGANCILAR

Yönetim Kurulu Başkanı