2021 ARALIK AYI MECLİS TOPLANTISI

 27.12.2021

Sayın Başkanım,

Geçmiş Dönem Başkanlarımız,

Yüksek İstişare Kurulu Üyelerimiz,

Onur Üyelerimiz, Meclisimizin Çok Değerli Üyeleri,

Basınımızın Kıymetli Temsilcileri,

Şahsım ve Yönetim Kurulu adına, sizleri sevgi ve saygıyla selamlıyorum.  

Sayın Başkanın da belirttiği gibi bu ay da hibrit olarak toplantımıza devam ediyoruz. Ancak, daha ne kadar bu yöntemle gidebiliriz şüpheli. Çünkü, Dünya Sağlık Örgütü’nden Türkiye de dahil yapılan uyarıda: 'Yeni salgın fırtınası geliyor, kendinizi koruyun' denilmektedir. Yaz dönemi ile birlikte epey rehavete kapıldığımız bu hususta belki de şimdi tedirgin olma zamanı. Tek tek saymayacağım. Son olarak “Dünya Ekonomik Forumu” da bu gerekçelerle ertelendi.

Sizler de takip ediyorsunuz ki, AB ülkeleri çok sıkı önlemlere yeniden başvurmak zorunda kaldı. Ve biliyoruz ki, önce oradan başlayan salgın sonra bize katlanarak geliyor. Bu kez bir fark var. Şu anda zaten Covid kaynaklı vefat sayılarımız 170-200 seviyesinde. Lütfen, herkes kendine, sevdiklerine çok dikkat etsin. Dilerim ki, bu son varyant olur ve ilelebet kurtuluruz.

YILIN SON ÖNEMLİ AÇIKLAMALARI

Değerli Meclis Üyelerimiz,

Gelelim ekonomideki gelişmelere. Küresel piyasanın ana aktörleri ile başlayalım:

Son FED toplantısı sonrasında Başkan Powell’ın yaptığı açıklamada; enflasyonunun "geçici" olduğu ifadesi çıkarılırken, “Darboğazlar, arz sıkıntıları büyük ve öngörülenden daha uzun süreli. Fiyat artışları şu anda genele yaygın.” Denilmektedir.

Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Lagarde, “Özellikle arz sıkıntısı ve yükselen enerji fiyatlarının etkisiyle, enflasyon 2022 için risk oluşturmakta ve büyümeyi tehdit etmektedir.” Diye belirtmektedir.

İngiltere Merkez Bankası (BoE), pandeminin başından bu yana faizi artıran ilk büyük merkez bankası oldu. “2022’de de parasal sıkılaşma politikasının korunacağı ve yeni faiz artırımlarının gündeme gelebileceği öngörülüyor.” Değerlendirmesini paylaştı.

EU Hermes’in son açıklamasında;

1. Yeni varyant
2. Çin’in sıfır covid politikası uygulaması
3. Küresel ticaretteki belirsizliklerin artmasından dolayı, 2022 2. yarısına kadar küresel tedarik zincirindeki sorunların devam edeceği beklentisi paylaşıldı.

Bu açıklamalar göstermektedir ki; 2022 yılı; yüksek enflasyon, yüksek maliyetler, tedarik zincirindeki sıkıntılarla özellikle üretimde ithal ara malı kullanan sanayicilerimiz açısından oldukça zorlayıcı olmaya devam edecektir. Planlamalarınızı yaparken bu uyarıları dikkate almanızda fayda vardır.

KÜRESEL BÜYÜME

Büyüme ile devam edelim.

Küresel ekonomide büyüme gerçekleşmeleri ve beklentileri tabloda görülmektedir. Covid’in yol açmış olduğu daralmadan tüm ülkeler 2020 yılında nasibini almıştı. 2021 bu anlamda, toparlanma yılı oldu ve baz etkisiyle de yüksek oranlı büyümeler gerçekleşmekte. Bizim dikkate almamız gereken tablo 2022 olacaktır. Tabi ki, bu tahminler bugünkü şartlara göre yapılmıştır. Belirsizlik ve kaos küresel ekonomide de belirgin olduğu için yarın yeni bir durum oluştuğunda bu oranlarda değişim söz konusudur. 2022 için baktığımızda büyümede en fazla oynaklık gösteren ülke olarak yine Türkiye öne çıkmaktadır. %9 ile büyümenin ardından %3’lük bir büyüme ne yazık ki ülkemizin potansiyeline karşılık gelmemektedir.

TÜRKİYE BÜYÜME

Son açıklanan 3. Çeyrek büyüme verisinde yine imalat sanayinin itici gücünü çok net olarak gördük. Türkiye %7,4 büyürken; İmalat sanayi %9,4, sanayi %10,0, hizmetler %20,7 oranında büyüdü. Tarım %-5,9 ve inşaat sektörü %-6,7 daralma kaydetti.

Baz etkisi ile birlikte öne çekilen tüketim ve kur artışının katkısıyla ihracat çekişli büyümüş olmamız önemlidir.

Büyüme verisinde öncelikli olarak baktığımız toplam yatırımların üçüncü çeyrekte yüzde 2,4 azalmasına rağmen, makine teçhizat yatırımlarının yüzde 17,5 artması üretim ve ihracat motivasyonunun yüksekliğine işaret ediyor. Bu gelişmeyi verimlilik artışıyla da destekleyerek sürdürülebilir yüksek büyüme hızlarını korumamız gerekiyor. Bunun yolu da, sanayileşmeye yeni bir ivme kazandırmaktan ve doğru araçlarla desteklemekten geçmektedir.

İLAVE İSTİHDAM DESTEK PAKETİ

Sayın Cumhurbaşkanımız da bu farkındalıkla, sanayiyi ve KOBİ’leri öncelikleyen 2 önemli desteği 1 Aralık’ta açıkladı.

İlave istihdama destek paketi ile küçük ve orta ölçekli işletmelerimize yönelik 50 çalışanın altında olan firmalara her yeni istihdam için 100 bin liraya kadar, kredi garanti fonu kefaletiyle krediye erişim imkanı sağlanıyor. Detaylarını tek tek okumuyorum. Sizler sunumdan ulaşabilirsiniz.

Yeni istihdam yapacak işletmelerimize faizsiz kredi imkanı sunulmaktadır. Paketle uzun vadeli kredi imkanı oluşturarak üretime ve ihracata öncelik veren yatırımlar destekleniyor. 3, 4, 5, ve 6. teşvik bölgelerinde yer alan 58 il ve ilçelerdeki yatırımlar baz alınmaktadır.

İMALATA DAYALI İTHAL İKAMESİ DESTEĞİ

Diğer bir destek de imalata dayalı ithal ikamesi desteğidir.

Sigortalı sayısı 50’nin altında olan özel sektör işyerlerine, işletmelerinin sözleşme veya faturaya bağlı işletme giderlerinde kullandırılmak üzere finansman sağlanması hedefleniyor. 5 ve 6.ncı bölge illerinde gerçekleştirilecek yatırımların esas alıyor. Her iki desteklere ilişkin bankalarla irtibata geçebilirsiniz.

EKONOMİ ÖNLEM PAKETİ

Bir ülke düşünün ki, 7 yaşındaki çocuktan, 70 yaşındaki insanına kadar dolarla yatıp, dolarla kalksın. Özellikle son 1 ay içinde herkes çok yorgun düştü. Önümüzü göremez, fiyat veremez, iş yapamaz hale geldik. Yeri geldi saatler içinde yeri geldi, sabahtan öğlene kadar ayrı fiyat, öğleden sonra değişen fiyat şeklinde farklı tarifeler oluştu. Türk liramız tüm para birimleri karşısında çok ciddi değer kaybına uğradı. Maddi olarak ayrı, manevi olarak paramızın itibar kaybından büyük üzüntü ve endişe duyduk.

O nedenle de, Sayın Cumhurbaşkanımızın açıklamış olduğu TL’yi korumaya yönelik adımları ve önlem paketini önemsiyoruz. Piyasanın da olumlu tepki vermesi sevindirici. Ancak, bizler artık önümüzü görmeyi ve bu belirsizliğin ortadan kalkmasını istiyoruz. Öngörülemeyen fiyatlar, öngörülemeyen ekonomi ülke risk primimizi 400 seviyelerinden yeniden 600 seviyelerine taşıdı. Bu da her birimizin finansman maliyetini katlayarak artırmaktadır.

TL’NİN DEĞERİNİ KORUMA ÖNLEMLERİ

Önce Hazine ve Maliye Bakanlığı ardından Merkez Bankası tarafından detayları paylaşılan adımları bir tablo halinde slaytta görebilirsiniz. İhracat ile ilgili Merkez Bankası ile görüştük. Henüz uygulamaya ilişkin detaylar kendilerine de ulaşmamış

Dilerim bu adımlar, kuru istikrarlı bir seviyede tutar ve gerçekten artık kurlardaki volatilite gündemimizden düşer. Beklediğimiz gibi kurda istikrar sağlanır. Aksi takdirde, her geçen gün üretim maliyeti katlanarak artacak ve firmalarımızın bozulan bilançoları telafisi zor bir yapıya dönüşecektir.

İL DÜZEYİNDE GSYH

2020 yılına ilişkin iller bazında gayrisafi yurt içi hasıla verileri açıklandı. Bilginiz olması açısından sizlerle de paylaşmak istiyorum. İstanbul ülke gayrisafi yurtiçi hasılasından %30 pay ile ilk sırada yer alırken, onu %9,5 ile Ankara ve %6 ile İzmir izlemektedir. 2020 yılında da İzmir, ülke büyümesi ile aynı seviyede %1,8 büyümüştür.

SEKTÖREL PAY

İzmir’in ülke ekonomisi içindeki sektörel paylarına baktığımızda;

İzmir’de İmalat sanayi ülke ekonomisinin %7,4’ünü, sanayi %7,3’ünü, hizmetler %6,6, inşaat %4,8 ve tarım %4,2’sini oluşturmaktadır.

İzmir’in kendi içindeki dağılımına baktığımızda;

İzmir’de üretilen gayrisafi yurtiçi hasılanın %27,3’ünü sanayi, %24,3’ünü hizmetler, %23,4’ünü imalat sanayi, %4,6’sını tarım ve %4,1’ini inşaat sektörleri oluşturmaktadır.

ODAMIZ PROJELERİ

Son olarak, Odamızın kabul gören AB projeleri ile de sizleri bilgilendirmek istiyorum:

AB ve T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan “Sektörel Mükemmeliyet Merkezlerinin Kurulması Yoluyla Mesleki ve Teknik Eğitimin Kalitesinin Artırılması Hibe Programı Teklif Çağrısı”na Odamız, “EBSO Sectoral Centre of Excellence in the Area of Electric Electronic Technologies” başlıklı projemiz kabul edilmiştir. 485.000 € bütçeli bir proje ile İzmir ve doğu illerindeki 150 elektrik–elektronik alan öğretmeninin hizmet içi eğitim ile kapasitelerinin artırılması hedeflenmektedir.

Sürdürmekte olduğumuz AB projelerinden olan “EU Single Market” programında da proje bütçemiz 714.793 €’ya artırılmıştır. Özellikle bu projeden faydalanmanızı arzu ediyorum. Üyelerimizin uluslararası yeni partnerlerle buluşturma açısından bu projeyi çok önemsiyoruz. Bu konuda Ekonomik İlişkiler Birimimiz ile lütfen irtibata geçiniz.

Toplamda 557 bin Euro değerindeki iki ayrı projemiz de kabul aşamasındadır. Onay geldikten sonra onların da detaylarını sizlerle ayrıca paylaşacağım.

Konuşmamı burada tamamlarken, sevdiklerinizle birlikte sağlıklı, huzurlu, ağız tadında bir yeni yıl diliyorum.

Saygılarımla,

Ender YORGANCILAR

Yönetim Kurulu Başkanı