2025 KASIM AYI MECLİS KONUŞMASI
Sayın Başkanım,
Geçmiş Dönem Başkanlarımız,
Onur Üyelerimiz, Yüksek İstişare Kurulu Üyelerimiz,
Meclisimizin Çok Değerli Üyeleri,
Basınımızın Kıymetli Temsilcileri,
Şahsım ve Yönetim Kurulumuz adına, sizleri sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Hoş geldiniz.
ASKERİ KARGO UÇAĞI/ SLAYT 1
Ülkemizi yasa boğan acılarımız bitmiyor. Azerbaycan’dan ülkemize gelmek üzere havalanan askeri kargo uçağının Gürcistan’da düşmesi sonucu 20 askerimizi ardından da itfaiye uçağımızın Hırvatistan’da düşmesi ile de 1 pilotumuzu şehit verdik. Şehitlerimize Allah’tan rahmet, ailelerine sabır ve baş sağlığı diliyorum.
10 KASIM/24 KASIM/ SLAYT 2
Ülkemizin kurucu lideri, bu topraklarda özgür, eşit, bağımsız nefes almamızın sebebi, Başkomutan Mustafa Kemal Atatürk’ü 87. ölüm yıl dönümünde, sevgiyle, saygıyla, şükranla ve özlemle andık.
Bugün de öğretmenler günü. İstiklal Savaşı’nın verildiği bir ortamda, ilk maarif kongresini toplayan, eğitimin olmazsa olmaz olduğuna inanan ve
“Benim asıl kişiliğim öğretmenliğimdir; Ben milletimin öğretmeniyim… Eğer Cumhurreisi olmasam, Maarif Vekilliğini almak isterdim…” diyen Başöğretmen M. Kemal Atatürk’e, tüm öğretmenlerimize ne kadar teşekkür etsek azdır.
Bu ülke kalkınacaksa, bunun ilk yolu gençlerimizi yarınlarımıza hazırlayacak öğretmenlerimiz ve tabi ki nitelikli bir eğitim sistemidir. Bizlerin de tüm gayreti, taleplerimizin odak noktası her zaman eğitim olmuştur. Öğretmenler gününü kutluyorum.
BERGAMA DEREKÖY EBSO ORTAOKULU’NUN BAŞARISI/SLAYT 3
Öğretmenler gününü kutladığımız bir günde, Ege Bölgesi Sanayi Odası olarak Bergama Dereköy EBSO Ortaokulu’muzun öğretmen ve öğrencilerinin başarısıyla gururlandık
İtalya’nın Roma kentinde düzenlenen Fibonacci International Robot Olympiad organizasyonuna katılma hakkı kazanarak, “Maze Solving” ve “Footbot MBot League” 2 ayrı kategoride de “Dünya İkincisi” olan İsmail Muştu hocamızın yönetiminde İlyas Efe Çolak ve Gökhan Gezer öğrencilerimizi gönülden kutluyorum. Başarılarının devamını diliyorum.
Yarışmaya gitmeleri için destek olan Yönetim Kurulumuza, Kadınlar Birliğimize, Sayın Valimize çok teşekkür ediyorum.
RIFAT BAŞKAN TEBRİK/SLAYT 4
Avrupa Odalar Birliği’nin (Eurochambres) 2026-2027 dönemi için yapılan seçimlerde yeniden Eurochambres Başkan Vekilliğine seçilen Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Sayın M. Rifat Hisarcıklıoğlu’nu tebrik ediyor, her zaman iş dünyasını başarıyla temsil ettiği için teşekkürlerimi sunuyorum.
KONFERANS/ SLAYT 5
Ticaret Odamızın ev sahipliğinde Odamız ve Borsamız ile birlikte bu ay Rıfat Başkanımızı İzmir’de ağırladık. Küresel İlişkiler, Diplomasi ve Ekonomik Konularda ABD ve Türkiye'nin Değişen Rolü Konferansı, ABD Ticaret Odası Önceki Kıdemli Başkan Yardımcısı ve BIG Kurucusu Myron Brilliant’ın ve TOBB Ticaret Merkezleri Genel Müdürü Volkan Palaz’ın katılımları ile gerçekleştirildi. Dünya bir dönüşüm sürecinde ve böylesi dönemlerdeki gelişmeleri doğru analiz etmemiz çok önemli diye düşünüyorum.
TOBTİM ULUSLARARASI TİCARET MERKEZLERİ A.Ş.’NİN, MOSKOVA ARKADIA İŞ VE ALIŞVERİŞ MERKEZİ AÇILIŞI/ SLAYT 6
TOBB’u temsilen kasımın başında Moskova’da idim. TOBTİM Uluslararası Ticaret Merkezleri A.Ş.’nin, Moskova Arkadia İş ve Alışveriş Merkezi Açılışını gerçekleştirdik. Oldukça büyük ve başarılı bir alışveriş merkezi.
MOSKOVA ZİYARETLERİ/ SLAYT 7
Seyahat kapsamında; T.C. Moskova Büyükelçisi Sn. Tanju BİLGİÇ’i ve Rusya Federasyonu Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Sergey KATYRIN’i ziyaret etme fırsatım da oldu. Rusya’daki genel duruma ilişkin bilgi alışverişinde bulundum.
ÖDÜL TÖRENİMİZ/ SLAYT 8
Ayağımın tozuyla da geçmiş yıllardaki konjonktürel durumlar nedeniyle düzenleyemediğimiz Başarılı Sanayi Kuruluşları Ödül Törenimizin ESBAŞ ayağını 3 Kasım’da gerçekleştirdik. Hem ödül töreni hem de üye buluşması olarak düşündüğümüz program sonrasında yaptığımız ankette de genel memnuniyet oranı %85,6 olarak çıktı. Tören öncesinde yaptığım sunuma da üyelerimiz 91 puan vermiş. Teşekkür ediyor, ödül alan tüm üyelerimizi gönülden tebrik ediyorum. Kalan ödüllerimizi de inşallah yeni binamızda yapacağımız tören ile vermeyi planlıyoruz.
KÜRESEL EKONOMİK POLİTİKA BELİRSİZLİĞİ ENDEKSİ/ SLAYT 9
Dünya, hiç olmadığı kadar küresel ekonomiyi konuşuyor ve takip ediyor. Biz de bunun dışında kalamayız. Bu kapsamda; Küresel Ekonomik Politika Belirsizliği Endeksi, Trump’ın izlediği politikalar ile 2025 yılında ani bir yükselişle, 2009 global finans krizi ve Covid pandemisinden bile daha yüksek seviyeye çıkmıştı. Her ne kadar burnunu aşağıya doğru çevirse de geçmiş performansına çıktığı hızda dönmesi bu şartlarda çok kolay görünmüyor.
Kearney danışmanlık firması bu politika belirsizliğine ilişkin olarak;
- Küresel ekonomideki derin dönüşüm ile ABD, Çin, AB dahil büyük ekonomiler tarafından karşılıklı bağımlılığın adeta silah haline getirilmesine,
- ABD’nin dünya ekonomisinde “istikrarın sigortacısı” ülke rolünden, “çıkarcı” bir ülkeye evrilmesine,
- Diğer ülkelerin de bu nedenlerle daha yüksek maliyetlere katlanmak zorunda kalmasına,
- Sermaye akışlarının istikrarsızlaşmasına,
- Yani, küresel iş birliğini zorlaştıran unsurların artışına dikkat çekiliyor.
ÇİN’İN 15. BEŞ YILLIK KALKINMA PLANI/ SLAYT 10
Dünyadaki dönüşümü hızlandıran en önemli unsurun Çin olduğunu biliyoruz. Çin önümüzdeki beş yıl (2026-2030) için 15. Beş Yıllık Kalkınma Planı’nı açıkladı. Çin’in planını önemsememizin sebebi, kağıt üstünde kalmaması, hayata geçirilmesi ve sonuçlarının dünyayı etkilemesidir. Planda öne çıkan 5 başlık şöyle:
Teknoloji ve Yenilik Odaklı Dönüşüm: Entegre devreler, ana makineler, ileri malzemeler, biyoyapım gibi kritik alanlarda stratejik atılım yapılması hedefleniyor. Ayrıca, “Dijital Çin” inşası, yapay zeka ve endüstri entegrasyonu, veri piyasası ve sanayi-süreç dönüşümü gibi alanlar çok güçlü şekilde öne çıkıyor.
İç Talebin Güçlendirilmesi ve “Birleşik Pazar” Hedefi: Plan, dışa bağımlılığı azaltarak güçlü iç pazara yönelmeyi, iç piyasaları aktif şekilde kullanmayı amaçlıyor. Ulusal “birleşik büyük pazar” sistemi kurma, piyasaların bölünmüşlüğünü azaltma yönünde adımlar atılması hedefleniyor.
Yeşil Dönüşüm ve Sürdürülebilir Kalkınma: Plan yeşil kalkınmayı modernleşmenin ayırt edici unsuru olarak görüyor. Özellikle; Karbon zirvesi/karbon nötr hedefiyle uyumlu biçimde enerji sistemi, üretim süreçleri dönüştürülecek. Yeşil dönüşümü de başaran bir Çin’in önüne nasıl geçilir bilemiyorum.
Bölgesel Eşitsizliklerin Giderilmesi ve Kırsal Kalkınma: Plan, gelişmiş doğu‐batı, şehir‐kırsal arasındaki farkların azaltılmasını önemli bir içerik olarak ele alıyor. Kırsal alanların altyapısı, hizmet düzeyi, yaşam kalitesi iyileştirilecek. Böylece Çin kendi içindeki en önemli soruna el atmış olacak.
Güvenlik-Gelişme Dengesi: Ekonomik, endüstriyel, teknolojik, sosyal alanlarda risklerin sistematik biçimde yönetilmesi bekleniyor. Bu bağlamda, tedarik zinciri güvenliği, stratejik kaynaklar, finansal sistemler, toplumsal istikrar gibi alanlarda duyarlılıklar artmış durumda.
Aslında baktığımızda her bir başlık ABD için de bizim için de diğer ülkeler için de geçerli. Önemli olan maddelerin gereğini yapmak ki, Çin’in farkı da burada. Bu perspektifle, 2030 yılında bambaşka bir Çin ve farklı bir dünya ekseni ile karşı karşıya kalacağımız anlamına geliyor.
Çin’e her giden, dönüşte büyük bir şaşkınlık ve hayranlıkla geri dönüyor. Taklitçilikten mühendislik harikasına dönüşen şey mucize değil, doğru vizyon ve planlama ile eyleme geçilmiş olmasıdır.
AZ GİTTİK UZ GİTTİK DERE TEPE DÜZ GİTTİK! / SLAYT 11
Sayın Bakanlarımıza yaptığım sunumlarda; takip eden değil, takip edilen bir ülke olmalıyız diyerek önerilerimizi her zaman paylaşıyorum. Ancak, Dünyadaki dönüşümü, ülkelerin hedeflerini gerçekleştirme başarılarını gördükçe, bizlerin faiz-enflasyon-döviz üçgenindeki bitmeyen mücadelesi ve her yıl sonu asgari ücretin gündem olması çok üzücü. Bu şekilde nasıl takip edilen bir ülke olabiliriz?
Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Şimşek, 2023 yılı haziran ayında görevi devr almış ve yeni ekonomik programı başlatmıştı. Bir sene sonrasında da "Şimdi bir yıllık geçiş dönemindeyiz ve dezenflasyon süreci artık başlamış durumda. Önümüzdeki 3 yıl boyunca enflasyonu düşürmeye devam edeceğiz." Demişti. (23.05.2024)
Ancak, tabloya baktığımızda görüyoruz ki, programın hemen öncesindeki enflasyondan şu an sadece 6,7 puan gerideyiz. Evet atılan yanlış adımlardan dolayı enflasyon süreç içerisinde %70’lere çıkmış ve bugün %32,87’ye gerilemesi ile programda bir başarı sağlanmış olabilir. Ancak, %8,5’ten inmiş hali ile %39,5’a yükselen faiz oranının yükünü hala çekiyor, bedelini hala bizler ödüyoruz. Fiyatlama davranışları bir kere bozuldu ve ne yazık ki enflasyondaki gerileme bunu düzeltemedi. Tek başına para politikasına zayıf bütçe disiplini de eklenince dezenflasyon süreci yavaş seyretti.
Dolar TL 20’lerden 42 seviyesine çıksa da 1 yıldır dolar üzerindeki baskı da malumlarınız. Bu arada uluslararası kuruluşlar tarafından yapılan Dolar TL tahmini 2026 için ortalama 50,97 olup Euro/Dolar paritesi ise ortalama 1.20’dir. Bu dolar TL için yaklaşık %20’ye yakın bir artış anlamında.
Sayın TOBB Başkanımızın da talep ettiği gibi tekstil, hazır giyim, mobilya, deri ve ayakkabı başta olmak üzere emek yoğun sektörlere devletin acilen destek vermesi gerekiyor.
Sayın Cumhurbaşkanımızın, "Önümüzdeki dönemde başta sanayicilerimiz ve KOBİ'lerimiz olmak üzere reel sektörümüzle istişarelerimizi yoğunlaştıracağız.." açıklamasını bu süreçte çok kıymetli buluyor ve artan sanayisizleşme riskinin dikkatle değerlendirilmesini diliyorum.
TOBB NEFES KREDİSİNDE 3. AŞAMA/ SLAYT 12
Tam da bu sebeplerle, nefes kredisi KOBİ’lerimize nefes olmaya devam ediyor. Üçüncü aşaması 19 Kasım’da başlayan programda kredi hacminin 50 milyar TL’ye yükseltilmiş olması çok önemli idi. Böylece 4 ayda toplam 105 milyar TL’yi bulan kredi desteği gerçekleşti. Sayın Başkana, emeği geçenlere KOBİ’lerimiz adına teşekkür ediyorum.
TOBB Nefes Kredisi/ Tarihi/ Kredi Hacmi
1. 8 Temmuz 2025 / 30 milyar TL
2. 2 Ekim 2025 / 25 milyar TL
3. 19 Kasım 2025/ 50 milyar TL
MEVZUAT DÜZENLEMELERİ/ SLAYT 13
Bu ay içindeki bazı mevzuat düzenlemelerini de hatırlatmak istiyorum.
1 Kasım itibarı ile TCMB %3 oranında uygulanan döviz dönüşüm desteğinin süresi, 31 Ekim 2025'ten 30 Nisan 2026'ya kadar uzatıldı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan:
MADDE 1- 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetki kapsamında, yıllık %48 olarak uygulanmakta olan tecil faizi oranı bu tebliğin yayımı tarihinden itibaren yıllık %39 olarak belirlendi.
İŞKUR ADAY HAVUZ SİSTEMİ/ SLAYT 14
İşkur’un aday havuz sisteminin başladığı Eylül 2024 tarihli meclisimizde bilgilendirmeyi sizlere yapmıştım. Aranızda bu sistemi kullanan var mı bilmiyorum ama son 2 senede bu şekilde sisteme giriş yapan 35 binden fazla işveren toplamda 2 milyon çalışan araması gerçekleştirmiş. 100 bin istihdam sağlanmış.
Aday Havuz Sistemi, İşkur’a ilan vermeksizin, aradığınız iş gücüne kolayca ulaşmayı sağlayan bir platformdur. Ekranda gördüğünüz gibi bulunduğunuz şehri yazıyorsunuz, aradığınız alanı yazıyorsunuz ve iş arayanları karşınıza çıkarıyor.
Tekrar hatırlatmakta fayda görüyorum.
TÜBİTAK 1831 YEŞİL İNOVASYON TEKNOLOJİ MENTÖRLÜK ÇAĞRISI / SLAYT 15
Yeşil dönüşüme ilişkin yeni bir danışmanlık hizmetine başladık.
TÜBİTAK 1831 Yeşil İnovasyon Teknoloji Mentörlük Çağrısı, Dünya Bankası desteğiyle T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın koordinasyonunda TÜBİTAK ve KOSGEB tarafından yürütülen Türkiye Yeşil Sanayi Projesi çerçevesinde yürütülen teknik destek programıdır. Destek kapsamında firmaların:
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması Uyum danışmanlığı,
Kurumsal ve Su Karbon Ayak İzi Raporlama,
Enerji Verimliliği, Yeşil Dönüşüm Danışmanlığı gibi konularda uzman kuruluşlardan alacakları hizmetin %90’ı hibe destek olarak TÜBİTAK tarafından karşılanmaktadır.
Destek süresi en az 3 ay olup en fazla 6 aydır. Proje bütçesi üst limiti 280.000 TL’dir. Bu kapsamda Odamız, TÜBİTAK tarafından akredite edilmiş bir danışmanlık firması ile iş birliği protokolü imzalamıştık.
Programa başvurmak isteyen üyelerimiz, cevre@ebso.org.tr’ye katılım taleplerini iletebilir.
Ayrıca, kanuni olarak ilk zorunluluk aşaması 2026 Mart ayında başlayacak olan Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Yönetmeliği (KKDİK Yönetmeliği) ile Haziran 2026’ya kadar Su Verimliliği Yönetmeliğine ilişkin sistemin kurulumu, sanayicimiz için oldukça önemlidir.
Bu kapsamda, bu ay içinde Kimyasallar Dairesi Başkanlığı iş birliği ile yaptığımız eğitime 148 kişi, Su Verimliliği Dairesi Başkanlığı ile düzenlediğimiz toplantıya da 117 kişi katıldı. Bu toplantılarımızı mutlaka takip edin ki, cezalara kalmayın.
KATILDIĞIMIZ YURTDIŞI FUARLAR/SLAYTLAR 16-
İlgili dönemlerde sizlerle paylaştığım yurtdışı fuarlarımıza ilişkin yılı tamamlarken toplu bir bilgilendirme yapmak istiyorum.
2025 yılında meslek komitelerimizden talep edilen toplam 6 fuara heyetle katılım sağladık. 6 fuara 94 firmamızdan 153 kişi katıldı. Ayrıca, 1 inceleme gezisi yapıldı ve akabinde İtalyan heyetini İzmir’de ağırladık. Tek tek hepsinin üstünden geçmek istiyorum.
Son olarak, müfettiş raporuna da değinmek istiyorum.
T.C. Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı Başmüfettişleri tarafından Odamız nezdinde, 21.07.2025– 15.08.2025 tarihleri arasında yapılan denetim sonucunda; 5174 sayılı kanun ve kanuna dayalı yönetmelikler çerçevesinde 01.01.2023– 21.07.2025 dönemi hesap ve işlemleri teftiş edilmiştir.
Yapılan teftiş sonucu, düzenlenen İnceleme raporunda ilgili döneme ait herhangi bir olumsuzluğa rastlanılmamış, yararlı ve yerinde olacağı öngörülen tavsiyelerde bulunulmuştur. Ancak; İnceleme Raporunun 8. Maddesinde Odamız Meclis toplantılarında alınan kararlara ilişkin olarak müfettişlerce” Oda Muamelat Yönetmeliğinin 23’üncü maddesi hükümlerinin Odaya hatırlatılmasının uygun olacağının değerlendirildiği,” belirtilmiş olup gereği ile ilgili aktarım Sn. Meclis Başkanımıza sunulmuştur, diyerek konuşmamı tamamlamak istiyorum.
Ender YORGANCILAR
Yönetim Kurulu Başkanı
