2018 OCAK AYI MECLİS TOPLANTISI
OCAK AYI MECLİS KONUŞMASI
Sayın Başkanım,
Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği YK Başkanı Sn. Ali PANDIR,
Onur Üyelerimiz, Meclisimizin Çok Değerli Üyeleri,
Basınımızın Kıymetli Temsilcileri,
Yönetim Kurulumuz adına, sizleri sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Hoşgeldiniz. Sayın Ali Pandır’a paylaştığı değerli bilgiler için teşekkürlerimi sunuyorum.
Yeni yılın ilk toplantısındayız ve ülke olarak çok önemli bir operasyonla ilk ayı tamamlamak üzereyiz. Afrin Zeytin Dalı Harekatı kuşkusuz terörle mücadelede stratejik öneme sahiptir. Allah şanlı ordumuzun yardımcısı olsun. Bölgenin terörist güçlerden temizlenmesi amacıyla yapılmış çok önemli bir hamledir. Bu amaca adım adım ulaşılması da Türk ordumuza yakışır. Diliyor ve temenni ediyoruz ki, terörün bitirilmesi adına en etkili operasyon olur.
Türkiye muhalefeti, sivil toplum örgütleri ve iş dünyası ile tek yürek teröre karşı devletimize ve kahraman askerlerimize destek açıklamasında bulunmuştur. Askerimizin burnunun dahi kanamasını istemezken ne yazık ki şehitlerimiz var. Şehitlerimize Allahtan rahmet, ailelerine başsağlığı ve sabır, gazilerimize acil şifalar diliyorum. Unutulmamalıdır ki, Türkiye’nin bu topraklarda gözü yoktur. Tek gerekçe, terör örgütünün bitirilmesi ve askerlerimizin sağ salim ülkemize geri dönmesidir.
Meclis Üyelerimiz, Meskom Başkanlarımız, OSB ve üniversite özelinde yapmış olduğumuz Model Fabrika tanıtım toplantısına, T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Verimlilik Genel Müdürü Sayın Anıl YILMAZ ile uzmanlar katıldı.
Söz konusu proje; eğiterek, pratiğini yaptırarak, hem yalın dönüşümü, hem de dijital dönüşümü amaçlamakta olup, Almanya modelinin ilk uygulaması için Ankara seçilmiştir. Mayıs ayında bitirilecek olan fabrikada ayrıca, dijitial dönüşüm merkezi için hazırlıklar da başlamış durumda. İkinci sırada Bursa, ardından fabrikanın İzmir ve Mersin’de yapılması düşünülmektedir. Yalın dönüşüm modeli ile yapılmak istenenler:
Öğren-dönüş programı, Üniversiteler, Deneyimsel eğitimler, Farkındalık eğitimleri ile sistemi oturtmak. İnşallah, sanayi dönüşümümüzde etkili olur.
Yeni bir yılda Küresel ekonominin konularına göz atmakta fayda görmekteyim.
1. Trump’ın korumacı adımlarının devamı
2. Kuzey Kore’nin gerginliği artıran atakları
3. Ortadoğu sorununun büyümesi
4. Almanya’nın Hükümet kurma girişimleri
5. Katalonya’nın bağımsızlık hamleleri
6. Birçok gelişmekte olan ülkede seçimler
7. Avrupa’nın toparlanması ile varlık alımlarını azaltmaya başlaması
8. Göçmen sorunu
9. Fed'in faiz kararları
10. Çin'deki kredi balonu
11. İngiltere'nin AB'den çıkış süreci
12. Kripto paraların tanınması
13. Yapay zekanın yaratacağı riskler
Küresel ekonomi yaklaşık 10 yılda bir kriz seviyesinde sorun yaşıyor. Son 2008 krizinin hala izleri varken, sırada 2018 mi? diye birtakım sorgulamalar da yapılmaya başlandı. Özellikle, ABD-Kuzey Kore gerginliği ve Çin’deki kredi balonuna ilişkin endişeler hakimken, küresel gündemi anlık takip etmekte fayda görmekteyim.
İsviçre’nin Davos kentinde yapılan 48. Dünya Ekonomik Forumu’na, 70'e yakın ülkenin devlet ve hükümet başkanları ile 100'den fazla ülkeden 3 bine yakın işadamı, siyasetçi, akademisyen ve sivil toplum kuruluşu temsilcisi katılıyor.
Zirve’nin mottosu “Bölünmüş bir dünyada ortak bir gelecek kurmak”
Dünya Ekonomi Forumu’nun Zirve öncesi katılımcılara yaptığı anket ile öne çıkan 5 “Küresel Risk”: olağandışı hava koşulları, doğal felaketler, siber saldırılar, veri suçları ve hırsızlığı, iklimsel değişiklik nedeniyle uyumdaki başarısızlıktır. Riskler arasında ekonomiye dair bir madde yer almamaktadır. Bunda özellikle AB’nin ve ABD verilerinin etkisi büyük.
Diğer yandan Davosa katılan liderlerin ne söylediklerine de bakalım:
Almanya Başbakanı Merkel: Korumacılık doğru değil, Ulusal egoizm yanlış,
AB daha güçlü işbirliği içinde olmalı
Fransa Cumhurbaşkanı Macron: Daha güçlü bir AB için daha iddialı olmalıyız.
Kanada Başbakanı Trudeau: Cinsiyet eşitsizliği ciddi sorun, ABD NAFTA’ya yeniden katılmalı
Hindistan Başbakanı Modi: Küreselleşme, korumacılık ile bitiyor, Teknolojik gelişim önemli, İyi eğitimli gençler de terör örgütlerine katılıyor.
İngiltere Başbakanı May: Teknolojideki gelişmelere küresel işbirliği gerekli
STA’lar önemli olup, daha adil hazırlanmalı
ABD Başkanı Trump: Sadece Amerika demiyorum. Önce Amerika diyorum. STA’lar önemli ama daha ADİL olmalı. TPP, yeniden değerlendirebiliriz. Lider ekonomiyiz. Güçlü dolar vurgusu yaptı.
Küresel ekonomiye ilişkin 2018 analizlerine de yer vermek isterim.
Ekonomist Dergisi’ne göre;
Perakende sektöründe küresel artış %2'de kalırken, e-ticarette artış, %20'yi bulacak.
2018 yılının gözde sektörü teknoloji sektörü olurken, küresel faiz artışları kredinin yüksek oranda kullanıldığı otomotiv ve gayrimenkul sektörlerini olumsuz etkileyecek.
Goldman Sachs’a göre;
Fed'den bu yıl toplam 4 faiz artış beklentisine rağmen, Dolar için zayıf bir yıl olacak. 2017 yılında %2,9 olan Küresel büyüme %4 bekleniyor.
IMF’ye göre;
Küresel büyüme %3,9 gerçekleşecek.
JP Morgan Bankası, OECD ve Morgan Stanley Bankası için beklenti %3,7.
Gelişen ülkelere dair büyüme tahminleri
2017’de kesinleşmemiş hali ile %4,6 iken, 2018 için Dünya Bankası %4.7, IMF %4.9 büyüme diyor.
İsviçre Bankası olan Credit Suisse’nin bazı gelişmekte olan ülkeler için beklentilerini de sizlerle paylaşmak isterim.
Polonya: AB içinde yüksek büyüme performansına sahip olup, sanayi üretimi ve perakende satışlardaki büyümeyle uyumlu bir artış sergiliyor.
Güney Kore: Jeopolitik risklerin etkisinin azalmasıyla, Güney Kore ekonomisi güçlü bir görünüm sergiliyor.
Arjantin: Orta vadeli seçimlerden sonra ek reformların uygulanması olumlu bir politik atmosfer oluşmasını sağlarken, ekonomik büyüme momentum kazanıyor.
Meksika: Mali performansın güçlü bir görünüm sergilemesi ve petrol fiyatları, ekonomideki kazançları artırıyor. NAFTA müzakerelerine ilişkin belirsizliklere rağmen, ekonomideki esnek yapı devam ediyor.
Türkiye: Türkiye’de hisse senetleri piyasası güçlü, ekonomik zemin sağlam ve teknolojik yapı olumlu bir görünüm sergiliyor. Bununla birlikte, artan risk faktörleri ve zirveye çıkan enflasyon sebebiyle para politikaları belirsizliğini koruyor.
Diğer yandan birçok analizde; Hindistan ve Brezilya’nın gelişmekte olan piyasaları olumlu yönde sürüklemesi beklenmektedir.
Türkiye ile devam ettiğimizde; 2018 yılına kalan konuları tekrar hatırlatmak isterim. Her birinin çözümü önümüzü görmek adına çok önemli.
1. Güvenlik konuları
2. Türkiye-AB katılım müzakerelerinin başlaması
3. Gümrük Birliği’nin modernizasyonu
4. Başta Türkiye-ABD ilişkileri olmak üzere dış politikanın seyri
5. Dışarda Türkiye’ye dair oluşan olumsuz algı
6. Yapısal reformlar
7. Enflasyonun düşürülmesi
8. İşsizliğin azaltılması
9. Teşvik sisteminde yeni bir düzenleme
10. Enflasyon kaynaklı maliyet artışı
11. Kurlardaki belirsizlik
12. Sanayi 4.0 sürecinde dijital dönüşüm için somut adımlar
12 maddeye baktığımızda, 2018 yılını şekillendirecek önemli başlıklar yer almakta. Özellikle de küresel likiditenin daralması finansmana erişimi zorlaştırırken maliyetleri artıracaktır. Zaten mevcut gündemimiz çok yoğunken, bu konulara sağduyulu, yapıcı ve çözüm odaklı bir şekilde yaklaşmak konjonktür açısından daha fazla önem taşımaktadır.
Ve şunun altını bir kez daha çizmek isterim ki: “2017 TELAFİ YILIYDI, 2018 ATILIM YILI” olsun. Ancak, bunun için de eğitimden, ekonomiye, dış politikadan toplumsal bütünlüğe kadar birtakım adımlar atmamız gerekiyor. Aksi halde, kısır döngüden kurtulamayız. O nedenle, 2018 yılı için anahtar kelimemiz ATILIM olmalıdır.
Diğer yandan, Fitch’in İstanbul ofisini kapatmış olması, Türkiye algısı adına olumsuz bir durumdur.
Odamız tarafından hazırlanan ve sizlere de gönderilen Ekonomik Rapor’da da belirtilen bazı önerileri hatırlatmakta fayda görmekteyim.
1.2018 yılında faizlerin yüksek düzeyini koruması ihtimali dikkate alınarak, finansal yönetim kararlarının bu gerçekliğe göre alınması,
2. Jeopolitik risklerin yaratacağı döviz kurlarındaki dalgalanma karşısında, Merkez Bankası’nın dikkatle izlenmesi,
3. 2018 yılında iç talebin zayıf kalabileceği ihtimaline karşı, üretim ve yatırım planlarının buna göre yapılması,
4. Kurların ihracatı destekleyecek olması nedeniyle, ihracat konusunda daha fazla çaba harcanması,
5. Gerek spekülatif finansal ataklar, gerekse beklenmedik siyasi ve askeri gelişmelerin getirebileceği olumsuzluklara karşı bir miktar “ihtiyat akçesi” tutulması faydalı olacaktır.
Zaman zaman sizlerle paylaşmakta olduğum imalat sanayinde satın alma yöneticileri PMI endeksinde de, Euro Bölgesindeki toparlanmayı çok net görmekteyiz.
Küresel büyüme ve Türkiye verisi de gayet olumlu olmakla birlikte, Euro Bölgesindeki bu veriyi lehimize doğru yönde özellikle ihracat ayağında kullanabilmeliyiz. İşte bu nedenle, AB ilişkileri ve Gümrük Birliği’nin revizyonu büyük önem taşımaktadır.
Değerli Meclis Üyelerimiz,
Bildiğiniz TOBB Akreditasyon Sistemi ile Oda ve Borsaların hizmetleri bağımsız bir kuruluş tarafından Avrupa düzeyinde denetlenmektedir. Odamız da son denetiminde bir öncekinde olduğu gibi yine 65 tam puanı aldı ama burada öne çıkan bazı önemli hususlar var.
8 Temel Yeterlilikte 60 Değerlendirme içinde
1. 62 İyi Uygulama
2. 3 Mükemmel Performans
3. 4 Sürekli Etkin Performans
5 Temel Hizmette 36 Değerlendirme içinde
1. 34 İyi Uygulama
2. 13 Mükemmel Performans
3. 3 Sürekli Etkin Performans gözlenmiş ve Odamız TOBB tarafından örnek Oda olarak gösterilmiştir. Bu da diğer Odaların, Odamızı ziyaretine sebep olmuştur.
Yılda iki kez yapmış olduğumuz Ekonomik Değerlendirme Anketimizin sonuçlarını sizlerle paylaşmak istiyorum.
Anketin özünde gördük ki, 2017 yılı 2016’ya göre firmalarımız açısından çok daha olumlu geçmiş. 2018 yılının ilk yarısına ilişkin öngörüler açısından da geçen yıl verilen cevaplara göre daha olumlu bir 6 ay beklentisi hakimdir. Anketin analizine daha detaylı bakalım.
Ve TIME dergisinin gözüyle alev alev Trump ile geçen 1 yılla da konuşmamı tamamlamak istiyorum. Şubat ayındaki TIME dergisinin kapağı da oldukça manidar. Yalnızlaşan Amerika resmedilmiş.
Saygılarımla,
Ender YORGANCILAR
EBSO Yönetim Kurulu Başkanı
