ARALIK MECLİS KONUŞMASI – 24 Aralık 2018
Sayın Başkanım,
Geçmiş Dönem Başkanlarımız,
Yüksek İstişare Kurulu Üyelerimiz,
Onur Üyelerimiz, Meclisimizin Çok Değerli Üyeleri,
Basınımızın Kıymetli Temsilcileri,
Yönetim Kurulumuz adına, sizleri sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Hoş geldiniz.
KÜRESEL EKONOMİDEKİ GELİŞMELER/ SLAYT 1
2018 yılının bu son günlerinde konuşmaya küresel ekonomideki son gelişmelerle başlamak istiyorum.
Tabi ki, 2018 yılında özellikle Trump-Çin ve AB’deki gelişmeleri hepimiz yakından izledik ve endişeye kapıldık. Çünkü, sınırların kalkması ile birlikte artık kimse bir başka yerde olan gelişmeye bana ne demek lüksüne sahip değil.
Bu anlamda 2019 yılının da farklı olmayacağını ve hatta küresel arenanın daha da karışacağını tahmin ediyorum.
Biz son gelişmelere bir bakalım:
ÇİN’İN ÜSTÜNLÜĞÜ/ SLAYT 2
2018 yılına damgasını kuşkusuz ABD Çin arasındaki mücadele vurdu. Nedenini hepimiz biliyoruz ama şu grafik de açıkça ortaya koymaktadır. Bugün Çin, ABD’nin pastasına elini uzatmış ve oldukça da başarılı olmuştur. ABD’nin durup, durup Çin’in eline adeta cetvel ile vurması da bu ticaret akışındandır. Ve özellikle de Çin’in teknolojideki hızlı gelişimi, yarı iletkenler ve robotik üretimi konusundaki ABD’nin duyduğu rahatsızlıktır.
G20 İÇİN BÜYÜME BEKLENTİLERİ/ SLAYT 3
Moody’s tarafından G20 ülkelerinin 2019 yılı için büyüme tahminlerini toplu olarak grafikte görebilirsiniz. Maviler 2019 yılında 2017 ve 2018 ortalamasına göre daha hızlı büyüyeceğini, kırmızılar ise daha az büyüyeceğini gösteriyor. Bu da grafikte Asya’nın yükselen yıldızı Hindistan’ı öne çıkarırken, Suudi Arabistan’a, Güney Afrika’ya, Avustralya’ya dikkatlerinizi çekmek isterim. Zor geçen 2018’in ardından İtalya, Brezilya ve Meksika için umutlar devam ediyor gibi.
Türkiye, ne yazık ki negatif bölümde yer almakta.
TÜRKİYE 3.ÇEYREK BÜYÜME/ SLAYT 4
2019 için negatif yönde beklentiler hakimken, 2018’in 3. çeyrek büyüme oranı sert bir inişle %1,6’ya geriledi. İmalat sanayi ise sadece %0,6 büyüdü.
Yılın tamamı içinse ortalama %3 bekleniyor.
3. çeyrek; hem kurlar açısından hem de belirsizlik açısından karamsar günlerin olduğu bir dönemdi. Ancak, son çeyrek için negatif beklentiyi de hatırlatmak da fayda görmekteyim.
%6’larda büyümemiz gerekirken önce %11 büyüyüp, sonra %1,6’lara ve hatta negatife gitmek kuşkusuz tüm dengelerimizi de bozacaktır. Ve ne yazık ki, sade vatandaşından, sanayicisine kadar herkes nasibini alacaktır.
Şu anda piyasalardaki daralmayı üzülerek görüyoruz. Nakit akışı sorunu iç piyasayı kilitlemiş durumda. Buna borçların ödenememesi ve finans teminindeki güçlük de eklenince piyasa da bir türlü nefes alamıyor.
HARCAMALAR YÖNTEMİ İLE BÜYÜME/ SLAYT 5
Harcamalar açısından büyümeye baktığımızda; hane halkı tüketim harcamalarının %1,1 artması, iç talep daralmasını ortaya koymaktadır. Devletin piyasayı canlandırma hamleleri sonrası maliye politikalarındaki genişleme ile devlet harcamaları %7,5 arttı.
İç talepteki daralmayı özellikle beyaz eşya ve otomotiv satış rakamları ortaya koymakta idi. 3. çeyrekte dayanıklı tüketim malları da bu daralmayı teyit edercesine, -%23,9 küçüldü.
En önemlisi yatırım harcamalarının -%3,8 daralmasıdır. Yatırımlarda alt kalemleri bazında inşaat -%1,8 azalırken, makine ve teçhizattaki -%8,5’lik daralma yatırımların seyrini net bir şekilde göstermektedir.
İhracat %13,6 artarken, ithalat -%16,7 azalmıştır. Böylelikle, net dış ticaretin büyümeye katkısı da negatif yönlü oldu.
2019 İHRACAT ATAĞI YILI OLSUN/ SLAYT 6
Daha önceden de sizinle paylaşmıştım. İçinde bulunduğumuz süreç itibari ile iç piyasada çok ciddi bir darboğaz yaşanıyor. Bunu ihracatla aşabiliriz.
Alibaba’nın 11 Kasım Bekarlar Günü cirosunu hatırlayan var mı? 85 saniyede 1 Milyar Dolarlık Satış, 24 saatte 30 milyar Dolarlık bir satış başarısı.
Türkiye’nin son açıklanan bir aylık ihracat rakamı son 10 yılın en yüksek aylık ihracat rakamı ve Ekim itibari ile 15.7 Milyar dolar.
Yani Ali Baba’nın 24 saatte yaptığı satışın yarısı.
Bu zor günlerde bir kez daha e-ticaret ve ihracat vurgusunu yapmak istiyorum.
Bugün 1,6 Trilyon dolar olan e-ticaret hacminin 2020 yılında 3 Trilyon dolar olması bekleniyorsa, bu pastadan acilen faydalanmak zorundayız. Bu konuda her türlü desteği sizlere vermeye hazırız. Odamızda KOBİ Okulu kapsamında e-ticaret eğitimleri verdik, bu yıl da vereceğiz. Hem bizim eğitimleri hem de devlet desteklerini lütfen takip ediniz.
Diğer yandan, ticaret bakanlığımızın e-ihracata ilişkin çalışmalarını çok önemsiyorum. İkinci 100 günlük eylem planında
TİCARET BAKANLIĞI
PMI/SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ/ SLAYT 7
Ağustos ayından bu yana yaşamakta olduğumuz süreçte en çok kaybı ne yazık ki reel sektörde görmekteyiz. Sanayiye ait özellikle iki öncü gösterge mevcut duruma ilişkin aslında bize gerçekleri yansıtmaktadır.
Baktığımızda, imalat sanayi üretim endeksinde Ağustos ayından bu yana sert iniş her şeyi söylerken, imalat sanayi satın alma yöneticileri endeksi PMI Nisan ayından bu yana 50 barajının altında seyretmektedir. Ve geldiği seviyeler, 2009 yılından bu yana en kötü seviyedir. Toparlanıyor muyuz? Acaba dedirten PMI Kasım verisi ise 44,7’dir.
Ben size sadece bu verileri gösteriyorum ama ne yazık ki, %11,4’e ulaşan işsizlikten, %74’e gerileyen kapasite kullanımına ve enflasyona kadar verilerdeki bozulmayı sizler de basından takip ediyorsunuz.
Bu ay, Meclis Genel Kurulu’nda Ticaret Bakanı Sn. Ruhsar Pekcan, konkordato ilan eden anonim şirket sayısını 294, limited şirket sayısını 552 olmak üzere toplamda 846 şirketin konkordato ilan ettiğini açıkladı. İlk ağızdan aldığımız bu bilgi şu açıdan çok kritik:
Art arda gelen bu konkordato kararları ile alacaklı konumda olan KOBİ’lerimiz nasıl bir planlama yapacak? Özellikle de iç piyasaya çalışıyorsa? Bununla birlikte yılın son günlerinde stokları tükenen, yeni yılda hammadde almak zorunda kalacak KOBİ’lerimiz finansman teminini nasıl sağlayacak? Ya da hammadde almayı azaltıp, daralmayı mı tercih edecek?
2019 yılına bu sorularla girerken; artan belirsizlik, ödenemeyen borçları jeopolitik riskler ve küresel ekonomideki dengeler/dengesizlikler işlerimizi oldukça zorlaştırmaktadır.
Tüm bunların farkındalığı ile Hükümetten sürekli yeni adımlar geliyor. Piyasanın canlanması adına kuşkusuz hepsi çok kıymetli. Ancak, her konuşmamda ifade etmeye çalıştığım gibi bu adımlarla birlikte uzun vadeli çözüm yöntemleri de geliştirilmeli ki, geleceğe umutla bakalım. Bugünü kurtarmak elbette ki önemli ama bir daha bunları yaşamamak adına önlemler almak çok daha önemlidir.
İKİNCİ 100 GÜNLÜK EYLEM PLANI/ SLAYT 8-9
Geçen haftalarda Sayın Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan İkinci 100 günlük eylem planında 24 milyar TL'lik 454 eylem hayata geçirilecek.
Bu eylemlerin 365 tanesi Bakanlıklara, 16 tanesi Cumhurbaşkanlığı ofislerine ve 73 tanesi Cumhurbaşkanlığı başkanlıklarına ait. Ben de sadece önemli gördüğümüz bazı başlıklara yer vermek istiyorum:
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI
KİTAPTA %18 KDV / SLAYT 10
Değerli Arkadaşlar, Bu kürsüde her zaman eğitimde kaliteye ve nitelikli istihdama olan ihtiyacımızdan bahsettik. Hükümetin nükleer santral politikasını dahi destekledik ama önce akıl ve bilim esas alınarak dedik.
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'nün (UNESCO) verilerine göre Türkiye, kitap okuma oranında dünyada 86'ncı sırada, yoksul Afrika ülkeleriyle aynı kategoride. Aynı konuya Sayın Cumhurbaşkanı Kasım ayında da değinmiş ve “bize yakışmayan bir tablo” cümlesini kullanmış.
Türkiye'de kitap okuyanların oranı binde bir iken, bu oran, İngiltere ve Fransa’da %21, Japonya'da %14, ABD'de % 12 civarında.
Oysa ki, bu verilere tezat bir şekilde, resmi gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren bir karardan duyduğum üzüntüyü belirtmek isterim. Bize akıl ve bilim yolunu açan, Kitap için KDV oranı %18’e yükseltilmiştir. Kırtasiye ürünlerini de kapsayan bu artış konusunun yeniden değerlendirilmesi gerektiğinin altını çizmek isterim.
TREN KAZASI VİDEO 11
Size Japonya’daki demiryolu sistemi ile ilgili bir video göstermek istiyorum.
Dönelim Türkiye’ye: 2004 yılında Pamukova hızlı tren faciasını yaşamıştık. Bu yıl içinde önce Çorlu ardından Ankara. 2 hafta önce 9 vatandaşımızın ölümü ile sonuçlanan Ankara’daki hızlı tren kazasında kaybettiğimiz vatandaşlarımız için başsağlığı, ailelerine sabır ve yaralılara acil şifalar diliyorum. Bunlar Türkiye’ye yakışmayan görüntüler.
ULAŞTIRMA BAKANI SLAYT 12
Sayın Bakanın yorumunu sizin değerlendirmelerinize bırakıyorum ama bir vatandaş olarak, ikinci 100 günlük planda sinyalizasyon olmayan tüm hatlar için bu işlemin tamamlanmasını arzu ettiğimi de ifade etmek isterim.
İZKA ANKETİ/ SLAYT 13
Hatırlarsanız geçen ay Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın talebi üzerine İZKA ile sanayinin konularının tespiti noktasında bir toplantı gerçekleştireceğimizi duyurmuştum. İşte o toplantı öncesinde İzmir’deki kurum ve kuruluşlar ile sanayicilerimize bir anket gönderilmiş ve öncelikli konular sıralanmıştı. Toplantıya katılamayanlar için rapora giren ilk 3 konuyu sıralamak istiyorum (110 yanıt)
Diğer tüm başlıklara ilişkin sorun ve çözüm önerilerine ilişkin rapor Sanayi Bakanlığına İZKA tarafından gönderilmiştir.
TOBB-TEPAV 100 ŞİRKETİ/ SLAYT 14
TOBB öncülüğünde ve TEPAV işbirliğinde yürütülen “Türkiye’nin En Hızlı Büyüyen 100 Şirketi-Türkiye 100” projesi için yeni çağrıya çıkıldı.
Türkiye 100 listesinde yer alan şirketlerin kamuoyunda tanınırlığı, görünürlükleri artmakta ve yeni ortaklara, müşterilere ve tedarikçilere erişimleri kolaylaşmaktadır.
Siz de, 2015-2017 dönemindeki yıllık ortalama satış gelirinizin büyüme hızında ciddi bir artış yakaladıysanız Ocak sonuna kadar, başvurunuzu yapabilirsiniz.
Geçen hafta duyurusunu yaptığımız programın detaylarını TOBB’un sayfasından takip edebilirsiniz.
YENİ YIL
Belki 2019 yılı için pembe bir tablo çizemedim. Ancak yine de biliyoruz ki, birlik ve beraberlik içinde çalışarak, üreterek yolumuzdan şaşmadığımız, dünya gerçeklerini inkar etmeden geleceğe dönük üretim yaptığımız sürece her zorluğu aşabiliriz.
Temkinli iyimserlik içinde ben umudumu koruyorum. Sizler de öyle yapınız.
Ailelerinizle birlikte, sağlıklı, mutlu, bereketli bir yıl diliyorum.
Saygılarımla,
Ender YORGANCILAR
Yönetim Kurulu Başkanı