Sayın Başkan,
Geçmiş Dönem Başkanlarımız,
Onur Üyelerimiz, Meclisimizin Çok Değerli Üyeleri,
Basınımızın Kıymetli Temsilcileri,
Sizleri Yönetim Kurulumuz adına, sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Mayıs ayı Meclis Toplantımıza hoşgeldiniz. Mayıs ortasında kaybettiğimiz çok değerli meclis üyemiz Cevat KIRKPINAR’ın ardından, dün de Eski Başkan vekilimiz Nihat KARAKARTAL hayata gözlerini kapamıştır. Her iki üyemize Allahtan rahmet, ailelerine sabır ve başsağlığı diliyorum. Genel Kurul için Ankara’da Sayın Ömer Kaplan, merhum Cevat KIRKPINAR’ın anısına Can Yücel’in güzel bir yazısını bizlerle paylaşmıştı. Ben de o yazıdan küçük bir alıntıyı paylaşarak, ruhu şad olsun diyorum: SLAYT 1
Farkında Olmalı İnsan…
Kendisinin, Hayatın Olayların, Gidişatın Farkında Olmalı.
Bir Damlacık Sudan Nasıl Yaratıldığını...
Ve Kefenin Cebinin Bulunmadığını Fark Etmeli...
Fark Etmeli Sonra...
Azrailin Her An Sürpriz Yapabileceğini...
FARK ETMELİ.
Ömür Dediğin Üç Gündür,
Dün Geldi Geçti Yarın Meçhuldür,
O Halde Ömür Dediğin Bir Gündür, O Da Bugündür.
Mayıs ayında birbiri ardına gelen şehit haberlerine son olarak da Kayseri’deki hain saldırı için yine yüreklerimiz yandı. Her duyduğumuzda son bulsun arzusundan başka bir şey yapamadığımız terörü lanetliyor, şehitlerimize Allahtan rahmet, ailelerine ve ülkemize başsağlığı ve sabır diliyorum.
Değerli Meclis Üyelerimiz,
19-20 Mayıs tarihlerinde TOBB’un 67. Genel Kurulu’na katıldık. Genel Kurul’da öne çıkan konuları sizlerle paylaşmak istiyorum: SLAYT 2
Enerji Bakanımız Sayın Taner YILDIZ’la Ankara’da yapmış olduğumuz görüşmede İzmir’e davet ettik. Kendisiyle EBSO üyesi sanayiciler ve Bakanlık yetkililerinin katılımıyla düzenlenecek bir toplantıda, enerjide İzmir, Ege ve Türkiye’yi ilgilendiren konuları paylaşmak istediğimizi belirttik ve “En kısa zamanda” yanıtını aldık. SLAYT 3
Değerli Meclis Üyelerimiz,
AB ülkelerinin üzerindeki borç buhranı devam ederken, kemer sıkma politikaları ve genç nüfustaki işsizlik, AB’de olumsuz havanın artmasına sebep olmuş, yakın coğrafyamız ile sorunlarda da çözüme ulaşılamamıştır. ABD ekonomisinde göreli bir kıpırdanma olurken, Çin ekonomisi beklenenden daha hızlı yavaşlamaktadır.
Bu kapsamda Mayıs ayında yapılan G-8 Liderler Zirvesi’nde de mali disipline güçlü vurgu yapılmıştır. Açıklanan bildiride;SLAYT 4
Büyüme ve istihdam yaratılmasının desteklenmesi,
Küresel ekonomik toparlanmanın umut işaretleri vermesine rağmen, güçlü karşı eğilimlerin hâlâ varlığını sürdürmesi,
Ekonomileri yeniden canlandırmak ve mali gerginliklerle mücadele etmek için gerekli tüm adımları atmayı taahhüt ve doğru tedbirlerin her ülke için farklı olduğunun kabul edilmesi,
Yapısal bazda değerlendirilecek mali disiplin uygulamasına kesin desteğin sürdürülmesi, kararları alınmıştır.
Krizden bu yana çeşitli defalar yapılan liderler zirvesi şeklindeki toplantılarda, dev ekonomileri yöneten liderlerin kafa karışıklığını, henüz bir politika belirlenememiş olmasından net olarak görmekteyiz. Uygulamadaki her gecikme çözüm sürecini giderek uzatmaktadır.
Bu noktada, borçlanmamızın büyük bir bölümünü yaptığımız Avrupa bankalarındaki sorunlar ve özellikle yakın coğrafyamızdaki gelişmeler, dikkatle takip ettiğimiz konulardır.
Değerli Meclis Üyelerimiz,
Küresel ekonomide bu gelişmeler yaşanırken, Polonya ve Türkiye’nin adı, Yeni Kaplanlar olarak tanımlanmakta ve Polonya’nın Orta ve Doğu Avrupa’nın en büyük ekonomisi olurken, Türkiye’nin Güneydoğu Avrupa ve Ortadoğu’ya hükmettiği belirtilmektedir. Türkiye, bu konjonktürel durumu mutlaka lehine çevirmelidir. Tüm söylemlerimiz bunun içindir.
Bugün gelinen aşamada yola çıkılması gereken nokta tasarruflar ve yatırımların artırılmasıyla eşanlı olarak cari açığın azaltılmasıdır. Hükümetin bu anlamda attığı adımları önemsiyoruz.
Ancak, tasarrufların artırılması amacının özüne yeterince inilemediği; tasarrufların temel kaynağının gelir, gelirin ana kaynağının istihdam, istihdamın ana kaynağının yatırım ve üretim ikliminin iyileştirilmesinden geçtiği unutulmamalıdır. Tüketici kredileri %21 artarken, mevduatların sadece yüzde 9,3 oranında artması, halkın tasarruf eğilimini açıkça göstermektedir.
Bugün ithalattaki çok az da olsa yavaşlama eğiliminin, cari açığa yansıması önemli olmakla birlikte esas olan ivmenin sürdürülebilir olmasıdır.
Bu gelişmeler doğrultusunda Türkiye’ye baktığımızda açıklanan veriler, 2012 yılı için yumuşak iniş beklentilerini teyit eder niteliktedir.
Büyüme oranıyla başlayan ve sanayi üretiminden, işsizlik oranına kadar birçok gösterge sonuçlarında, beklentiler doğrultusunda bir yavaşlama seyri söz konusudur. Enerjinin ana girdi kalemi olması sebebiyle, yılın ikinci yarısında petrol fiyatlarındaki olası ani gelişmeler, cari açık ve enflasyon göstergelerine olumsuz yansıyabilecektir.
Tartışmalara açık bir şekilde notumuz durağana çevrilmiş olsa da, gerek S&P tarafından, gerekse de IMF tarafından altı çizilen, cari açık ve enflasyon ve faiz vurgusunu gözardı etmemeliyiz.
Avrupa’daki seçimler ve belirsizlik durumu, Euro’nun değer kaybederken, doların yükselmesine sebep olmuş bu da faiz artışını tetiklemiştir. Tüm bu gelişmeler de talebi olumsuz etkilemektedir.
Değerli Meclis Üyelerimiz,
Odamız tarafından her 3 ayda bir açıklanan Kapasite Kullanım Oranı, yılın ilk çeyreğinde %69 seviyesindedir. SLAYT 5
Üyelerimizin yılın 2. çeyreğine ilişkin beklentileri, TİM tarafından yapılan ‘İhracatçı Eğilim Anketi’nde çıkan sonuçlarla bire bir aynıdır. Üyelerimiz;
ÜRETİM ve SATIŞLAR’ın yılın ilk çeyreğinde azalmasına rağmen, İkinci çeyrekte artacağı,
İHRACAT’ın ilk çeyrekte aynı kalmasına rağmen, ikinci çeyrekte artacağı,
İSTİHDAM’ın aynı kalacağı,
HAMMADDE FİYATLARI ile BİRİM MALİYET’in arttığı ve artacağı beklenti içindedir.
Genel anlamda iyimser bir beklenti hakim olmakla birlikte, karşılıksız çek oranları kötü sinyaller vermektedir. Yılın ilk 4 ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre karşılıksız çek oranı yüzde 44 artmıştır. SLAYT 6
Karşılıksız çeklerin, geçen senenin ilk 4 ayında yüzde 79,5’u, bu sene yüzde 49’u ödenmiştir. Bu veriler, bir an önce çek sorgulama sisteminin kurulmasının, iş yapılan kişinin sicilini görmemizin önemini ortaya koymaktadır.
Kötü sinyal veren diğer bir gösterge de, reel sektörün döviz varlık ve yükümlülüklerindeki yükseliştir. SLAYT 7
Reel sektörün döviz mevduatı ve menkul kıymetler ile ihracat alacakları ve yurt dışındaki doğrudan yatırımlarından oluşan "döviz varlıkları" ile dövize dayalı kredi borçları ve ithalat borçlarından oluşan "döviz yükümlülükleri" arasındaki fark giderek açılmaktadır. 2011 yılında döviz varlıkları yüzde 5.4 oranında azalırken, yükümlülükler yüzde 13.2 oranında artmıştır. Net döviz pozisyon açığı önceki yıla göre yüzde 31 oranında artarken, kısa vadeli net döviz pozisyonu son 1 yılda %1.571 artmıştır. Bu ciddi bir artıştır. Acil bir pozisyon kapatma durumunda sıkıntı doğuracak bir orandır.
Bu SÜREÇTE BİZ NE BEKLİYORUZ? SLAYT 8
İç talebin canlandırılması ve canlanan talebin ithal ürünlere yönelmesini engellemek açısından etkili politikalar uygulamak gerekmektedir.
Merkez Bankası’nın
3-4 aylık bir zaman dilimine yayarak faiz oranlarını yüzde 1-2 oranında düşürmesi (ki borç çevirme maliyetlerini düşürerek bütçeye de olumlu katkı yapacaktır),
Kurların gerilemesine izin vermemesi,
Maliye Bakanlığı’nın da talebi daha çok yerli üretimle karşılanan ürünlerde KDV oranlarını bir miktar düşürmesi,
Sanayide kullanılan doğalgaz ve elektrikte bir miktar ÖTV indirimine gitmesi,
Tarımsal desteklerin daha hızlı ödenmesi, mazot desteğinin bir miktar artırılması ve sulamada kullanılan elektrik fiyatlarının düşürülmesi,
Kayıtdışı ekonomi ve kaçakçılıkla (sigara, içki, akaryakıt) mücadelede çok daha etkin önlemlerin hayata geçirilmesi uygun olacaktır.
Yatırım ortamının iyileştirilmesi amacıyla Türkiye ve Dünya Bankası işbirliğiyle ve dünyanın önde gelen çok uluslu şirket yöneticilerinin katılımıyla oluşturulan platformda; Sn. Ali Babacan’ın ‘Bildiri bizim için ev ödevidir’ dediği 7. Yatırım Danışma Konseyi’nden çıkan sonuçlarda Türkiye’nin yapması gerekenler açıkça belirtilmiştir. SLAYT 9
Değerli Meclis Üyelerimiz,
Ege Bölgesi Sanayi Odası olarak, üzerinde hassasiyetle durduğumuz iş yapmamıza engel olmayacak bir Türk Ticaret Kanunu ve yatırımı teşvik edecek Yeni teşvik sisteminin bir an evvel sonuçlanmasını bekliyoruz. TTK ile ilgili kamuoyuna yansıyan değişecek maddeleri sizlerle paylaşmak istiyorum. SLAYT 10
Değerli Meclis Üyelerimiz,
1 Mayıs 2012 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanan KDV tevkifatı ile ilgili yeni uygulama firmaları güç durumda bırakacak niteliktedir.
Hiçbir ülkede bulunmayan bu uygulama; mahsup ve iadelerde önemli zorluklar getirirken, hem firmalar için ek maliyetler oluşturmakta, hem de bürokrasiyi artırmaktadır. Konu ile ilgili yarın saat 10’da Sn. Adnan Yıldırım tarafından üyelerimize bir bilgilendirme toplantısı yapılacaktır.
Mayıs ayı içinde; mesleki eğitimde kalitenin artması, sanayi ve hizmetler sektöründe kalifiye eleman istihdamını sağlamak amacıyla İzmir Milli Eğitim Müdürlüğü ile meslek liselerindeki öğretmenlere fabrikaların kapılarını açacak bir protokole imza attık. SLAYT 11
PROTOKOL ile; mesleki ve teknik eğitim veren okullardaki öğretmenler, Odamız üyesi işyerlerinde 3 yıl içinde en az bir defa 20’şer günlük hizmet içi eğitim görecek,
Mesleki Yetkinlik Yarışmaları ile okullar ve öğrenciler teşvik edilecek,
Başarılı öğrencilerin istihdamı sağlanacak,
Ar-ge çalışmalarına destek verilecektir.
Son olarak da; SGK tarafından en çok prim ödeyen firmalara Odamızda plaket töreni gerçekleştirildi. İzmir’deki işletmelerin prim ödeme oranının %95 olmasında katkıları olan, bu bilinci ve sorumluluğu taşıyan üyelerimizi bir kez daha tebrik ediyorum. SLAYT 12
Ayrıca iller bazında vergi rekortmenleri açıklandı. Listeye giren üyelerimizi kutluyoruz.
Sözlerime burada son verirken, masalarınızda sizler için bırakılan ekonomik değerlendirme anketini doldurmanız ricasıyla sizleri saygıyla selamlıyorum.
Ender YORGANCILAR
EBSO Yönetim Kurulu Başkanı