20.03.2014 - T.C. EKONOMİ BAKANI SAYIN NİHAT ZEYBEKÇİ'NİN ODAMIZI ZİYARETİ

20.03.2014 - T.C. EKONOMİ BAKANI SAYIN NİHAT ZEYBEKÇİ'NİN ODAMIZI ZİYARETİ

T.C. EKONOMİ BAKANI SN. NİHAT ZEYBEKCİ’NİN EBSO ZİYARETİ-20.03.2014
 

Sayın Bakanım,
Sayın Valim, 
Değerli Başkanlar, 
Basınımızın Kıymetli Temsilcileri, 
Sizleri şahsım ve Ege Bölgesi Sanayi Odası adına, sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Hoş geldiniz.

Sayın Bakanımızı yeni görevinden dolayı öncelikle tebrik ediyor, Odamıza teşriflerinden dolayı da teşekkürlerimizi sunuyorum.
 
Hem İhracatçılar Birliği Başkanlığı yapmış olması, hem sanayici kimliği, hem de hemşerimiz olmasından dolayı kendimizi şanslı addediyor ve Denizli’deki başarılarının, ülke geneline yansımasını canı gönülden diliyoruz.

Sayın Bakanım,

Süremiz kısıtlı. İzmir’e çok yabancı olmadığınızı da bildiğimiz için çok hızlı bir şekilde sunumla size görüşlerimizi paylaşmak istiyorum.
 
İzmir, 9 Üniversite, 13 OSB, serbest bölgeleri, teknoloji geliştirme bölgeleri, 30 ayrı ihtisas fuarı, 64 değişik alanda yapılan üretimi, vasıflı işgücü ve alternatif enerji kaynakları ile yüksek bir sanayi ve ticaret potansiyeline sahiptir.

İzmir, tek bir konuda uzmanlaşmak yerine; başta sanayi olmak üzere tarımdan, turizme, ticaretten kültür-sanata kadar yaşamın her noktasına temas eden bir kent özelliğindedir.

Slaytta da görüldüğü gibi sektörel çeşitlilik açısından İzmir, İstanbul’dan sonra ikinci sırada gelmektedir. İzmir’in zengin sektörel yapısı açıkça görülmektedir. SLAYT 1

İzmir, üretimden satışlarına göre Türkiye’nin ilk 500 büyük firması içinde yaklaşık %13’lük önemli bir paya sahiptir. SLAYT 2

Yabancı sermaye kültürü oldukça gelişmiş İzmir’de yabancı sermayeli firmaların imalat sanayi içindeki payları incelendiğinde, İzmir %21,2’lik payla ilk sırada gelmektedir. SLAYT 3


Sayın Bakanım,

Kalkınmanın yerelden başladığına inananlardanım. Bu anlamda, kamu yatırım tahsisleri ile devletin illere sağlamış olduğu katkı çok önemlidir. 2003 yılına kadar geriye gittiğimizde, kamu yatırım tahsislerinin ülke içinde payı İzmir’de ortalama %3’ten %1,5’a kadar gerilemektedir. Son 2 yılda İzmir’e çok önemli altyapı yatırımları yapılmış olsa da, kalkınmasını hızlandıracak yatırımlara ihtiyacımız olduğu da bir gerçektir. SLAYT 4  

 
Diğer yandan İzmir’in merkezi yönetim bütçesine yaptığı katkı, merkezi yönetimden aldığı payın 4 katıdır. Yani İzmir yıllardır 1 alıp, 4 vermeye devam etmektedir.  SLAYT 5

Sanayi istihdamın toplam istihdam içindeki pay açısından incelendiğinde, İzmir’de Türkiye ortalamasının üstünde bir orana sahip olup, küresel kriz ile birlikte ortalamanın %31 bandına oturduğu gözlenmektedir. Ancak, işsizliğin Türkiye ortalamasının üstünde İzmir’de çok yüksek olması geçmişteki göçlerle birlikte, gerek kamu, gerekse yatırım teşviklerden aldığı payla da doğrudan ilgilidir. SLAYT 6

Sayın Bakanım,

Üzerinde hassasiyetle durduğumuz bir diğer konu: teşvikler. Denizli- Çardak örneğinden konuyu çok iyi bildiğiniz için şanslıyız. SLAYT 7

Öncelikle teşviklerin 2014 yılı sonuna kadar uzatılmasından dolayı teşekkürlerimizi arz etmek isterim. 2013 yılında 2012 yılına göre teşvikli yatırımlar tutarı Türkiye genelinde %63, I. Bölge’de %16 artarken, İzmir’de %82 oranında azalmıştır. 2012 yılındaki STAR Rafineri’nin rakamını çıkardığımızda dahi %26’lık bir gerileme söz konusudur. 


Türkiye içinde aldığı pay açısından yıllar itibari ile de bir azalma söz konusudur.

Sayın Bakanım,

İzmir’de kurucusu ve ortağı olduğumuz 10 Organize Sanayi Bölgesi’nin 38.673.718 m2’lik toplam alanı bulunmaktadır. Bunun 24.015.238 m2‘lik kısmı sanayi parseli olup, yaklaşık %40’ı boş parsel olarak yatırımcılarını beklemektedir. İşte bu nedenle teşvik sistemini önemsiyor ve ısrarla her platformda altını çiziyoruz. SLAYT 8

O nedenle de; sınır illerdeki OSB’lerin aynı oran ve desteklerden faydalanması gerektiğini savunuyoruz. Bugün Kınık OSB, Bağyurdu OSB ve ALOSBİ OSB Manisa sınırında yer almaktadır. İzmir I. Bölgede mutlaka kalmalıdır. Ancak bir Kınık İzmir kadar gelişmediği halde I. Bölge teşvikleri uygulanmaktadır. SLAYT 9

Yaptığımız bir çalışmada gördük ki; Kınık ile Soma arasında yaratılan haksız rekabet iddiamızda haklıyız. Çünkü; Kınık ilçeler arasında yapılan gelişmişlik sıralamasında 418. iken, Soma 117. Aralarındaki mesafe sadece 25 km. Kınık’ta bir devlet hastanesi bile olmazken, Soma’da 2 adet var. Şehirleşme oranı Kınık’ta %43, Soma’da %74. 28 bin nüfusa karşılık, 103 bin nüfus, 8 bin araca karşılık 35 bin araç v e sonuçta Kınık Soma’dan daha az oranda destekleniyor. Tabi ki bu şekilde yatırımcı da gelmez, ilçe de, bulunduğu il de hak ettiği payı alamaz.

 Nasıl bir teşvik modeli istediğimize gelince; SLAYT 11 

  • Yatırımı, üretimi, ihracatı ve istihdamı artırarak cari açığı düşüren, yerli üretimi arttıran ve yerli malı kullanmayı cazip kılan, buna paralel ithalatı azaltan bir çerçeveye sahip olmalıdır.
  • Üretimi gerçekleştireceğimiz yerler olan OSB’ler, her türlü denetime açık konumlarıyla başta; vergi ve sosyal güvenlik yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde kayıtlı ekonomiye katkıları, kayıtdışı istihdamı önlemedeki fonksiyonları ve kentsel dönüşüme etkileri ile yeni teşvik sisteminin merkez üssü olmalıdır.
I. Bölge’nin ülke  nüfusunun %41’ini, ihracatının %76’sını sağlaması nedeniyle; 
  • I. Bölge’de yer alan illerde de, yatırım döneminde vergi indirimi sağlanmalıdır.
  • I. Bölge’de de yatırım süresince çalışanların ücretleri üzerinden yapılacak gelir vergisi stopajı muafiyeti uygulanmalıdır. Bu uygulama, yeni yatırımların yanısıra yenileme ve tevsii yatırımlarını da kapsamalıdır.
  • Sınır illerde yaratılan haksız rekabeti önlemek için, İlk 4 Bölgede bölge ayrımı yapılmaksızın tüm OSB’lere eşit oranlar sağlanmalıdır.
  • Projeler irdelenerek teşvik edilmeli, fabrikaların kent merkezinden OSB’lere taşınması desteklenmeli, yerli girdi kullanan fabrikalara teşvik verilmelidir.
  • TOKİ’nin müşteri portföyüne organize sanayi bölgelerini de alarak, müteşebbislere uygun şartlarla fabrika kurulum desteği sağlanması,
  • Tire’de-Ödemiş’te hayvancılık ve süt ürünleri, Aliağa’da kimya, Bayındır’da çiçekçilik gibi sektör ve ilçe bazında destekleme yapılmasıdır.
  • Başta ENERJİ ve İSTİHDAM olmak üzere KOBİ’lerimizin rekabet edebilmesinin önündeki en büyük engellerden biri olan girdi maliyetlerine ilişkin de destekler verilmelidir.
  • Yatırım indirimi uygulaması geri getirilmeli, yapılan yatırım harcamalarının %100’üne yatırım indirimi uygulanmalıdır.
Sayın Bakanım,
 
İzmir için şöyle bir dileğimiz var. İZMİR SERBEST ŞEHİR OLMALIDIR. SLAYT 12
 
Yeni nesil serbest bölgelerden olan ve dünyada başarılı örnekleri bulunan Özel Ekonomi Bölgeleri (ÖEB) bildiğiniz gibi daha esnek ve hızlı yapıda, minimum bürokrasi içeren, yerel ekonomi ile bağlantılı ve serbest bölge, ihtisas ve lojistik serbest bölgeleri araçlarını içine alan özel entegre alanlardır.
 
Ülkemizin denize kıyısı olan ve başta ulaşım olmak üzere her türlü altyapısı olan mevcut bölgelerde, Özel Ekonomi Bölgeleri modeli, faaliyette bulunan serbest bölgeler de aynı mevzuat kapsamına alınacak şekilde, işletici ve bölge kurucu işleticilerin oluşturacağı konsorsiyum tarafından hayata geçirilmelidir. İzmir, pilot il olarak seçilerek, serbest şehir statüsüne kavuşturulmalıdır.
 
Tüm bunları neden anlattık. SLAYT 13
 
Çünkü batıdan doğuya kayan üretim ekseninde Türkiye’nin hedeflerine ulaşması için sürdürülebilir bir büyümeye ihtiyacı vardır. Çünkü büyümenin kaynağı ve en sağlıklı yapısı üretimdir. Biz bu yapıyı bozduğumuzda, bir yıl %9 büyürken, bir başka yıl %2’leri arar oluyoruz. Oysa ki, güçlü Türkiye algısı, özlenen, hedeflenen Türkiye bu değil.
 
“Üretim Yoksa Kalkınmak Hayaldir” sloganımızı her platformda dile getiriyoruz. Ortalama %3 büyüme ile yapılmış bir senaryoda %20’lere varan işsizlik öngörülmektedir ki, genç nüfus avantajımızın önünde önemli bir engeldir.
 
Sayın Bakanım,
 
Kısaca ifade etmek gerekirse sizin de çok iyi bildiğiniz gibi bizler; pahalı işgücü, pahalı enerji, yüksek faiz, öngörülemeyen kur, düşük tasarruf oranı, yüksek kayıtdışına rağmen, küresel rekabet ortamında sanayicilik yapmaya, üretmeye, istihdam yaratmaya çalışıyoruz.
 
2023 hedefleri hepimizi heyecanlandırsa da, gelinen süreçte, hedefe odaklanamıyoruz. Ülkenin içinde barındırdığı riskler, önümüzü görmemizi engellemektedir. Bunlar, SLAYT 14
 
Büyümedeki Kalite Sorunu
Düşük Tasarruf Oranı
Yüksek Dış Ticaret Açığı
Yüksek Cari Açık
Kurlardaki Oynaklık
Enerjide Dışa Bağımlılık
Yatırımların Kalitesi
Çift Hane Sınırına Dayanan İşsizlik
Düşük Teknolojik Düzey
Orta Gelir Tuzağı
Toplumsal Ayrışma ZeminiSiyasi Kaos
Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı (Serbest Ticaret Anlaşmaları) 
 
Diliyor ve temenni ediyoruz ki, seçim sürecinde yaşanılanlar geride kalır ve seçim sonrası yeniden ekonomiyi, reformları, yeni pazarları konuşur oluruz diyerek konuşmamı tamamlamak istiyorum.
 
Saygılarımla,
 
 
Ender YORGANCILAR
EBSO Yönetim Kurulu Başkanı

 

Başkana Ulaşın