17.10.2014 İZSİAD - İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ ZİRVESİ OTURUMU
İZSİAD - İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İZMİR ZİRVESİ – 17 EKİM 2014-11:00
ANA OTURUM MODERATÖRLÜĞÜ
Değerli Katılımcılar,
Kıymetli Basın Mensupları,
Sizleri şahsım ve Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu adına, sevgi ve saygıyla selamlıyorum.
İZSİAD, bugün “İş İşten Geçmeden” sloganıyla çok önemli bir organizasyona evsahipliği yapmaktadır. Sayın Başkan nezdinde emeği geçenlere çok teşekkür ediyorum.
Zirvenin ilk oturumunda; ülkemizin en önemli sanayi kuruluşlarının temsilcileri ile iş sağlığı ve güvenliği gibi önemli bir konuyu ele alacağız. Bu kapsamda; yürürlükteki mevzuatımızı değerlendirmemiz, sektörel karşılaştırma yapabilmemiz ve kangren halini almış olan sorunlarımıza karşı yeni bir bakış açısı geliştirebilmemiz mümkün olacak.
Ülkemizde pek çok farklı yasal düzenlemeye rağmen iş sağlığı ve güvencesinin tam olarak temin edilebilmesi hususunda istenilen düzeye erişilemediğini son olarak Soma’daki maden ve İstanbul’daki asansör facialarında gördük. Konuya genel bir giriş yaparak, sözü Sayın panelistlere bırakacağım.
RAKAMLARLA DÜNYADA İŞ KAZALARI
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından açıklanan veriler, dünyada her 15 saniyede bir işçinin iş kazaları veya meslek hastalıkları sebebiyle hayatını kaybettiğini ortaya koymaktadır.
Bu doğrultuda günlük olarak yaklaşık 6.300 işçi, iş kazaları ve meslek hastalıklarından dolayı yaşamını yitirmektedir. Yıllık olarak ise yaklaşık 300 milyon iş kazası meydana gelmekte; 360.000 kişi iş kazalarından, 1 Milyon 950 bin kişi ise meslek hastalıklarından dolayı hayatını kaybetmektedir.
Yaşanan kazaların sosyolojik yönü kadar ekonomik maliyeti de oldukça ağır bir yüktür. Zira yine ILO tarafından yapılan açıklamalara göre, işyerlerindeki ölüm ve yaralanmalar ile mesleki hastalıklara bağlı olarak gerçekleşen kayıp, dünya GSMH’nın %4’ü gibi yüksek bir orandadır.
TÜRKİYE’DE İŞ KAZALARI
Sosyal Güvenlik Kurumu İstanbul Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamaya göre ülkemizin, ölümlü iş kazalarında Avrupa'da birinci, dünyada üçüncü sırada yer alması durumun vahametini ortaya koymaktadır. Bu bağlamda yaklaşık 5-6 dakikada bir iş kazası gerçekleşmektedir.
Sadece Eylül ayında 143 ölümlü iş kazası meydana gelmiş bunun %34’ü tek bir sektöre aittir. Ölümlü kazaların sebebi Eylül ayında düşme ağırlıklı olup, ikinci sırayı ezilme ve göçük almaktadır.
MALİYETLENDİRME
Avrupa Birliği tarafından yapılan çalışmalarda iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin maliyetler; verimlilik maliyetleri, sağlık maliyetleri, yaşam kalitesi maliyetleri, yönetimsel maliyetler ve sigorta maliyetleri şeklinde sınıflandırılmaktadır. Belki bugün sektör temsilcilerimiz bu başlıkları kendi sektörlerine göre detaylandırabilirler. Ancak bir gerçek var ki, ülkemizde iş sağlığına ilişkin önlemler maliyetleri artırıcı bir unsur olarak görülmektedir. Bir canın kaybının yanında kuşkusuz maliyetin hiçbir önemi yoktur. Beyaz eşya sektöründe gerçekten böyle midir? Oturumumuzda bunu da anlamaya çalışacağız.
6331 SAYILI YASA
2013 itibariyle yürürlüğe girmiş ve oldukça kapsamlı düzenlemeler içeren “6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu”nun açık tarafları, her ölümlü kazada daha net gözlenmektedir.
Yasal mevzuat; iş yerinde oluşabilecek iş kazası ve meslek hastalıklarını önlemekle ve bütün risklere karşı gerekli önlemleri almakla işvereni sorumlu tutmuştur. Bununla birlikte çalışanların da öngörülen önlemlerle ilgili olarak usul ve şartlara uymaları gerekmektedir. Ne yazık ki, ülkemizde işverenin sorumluluğunu yerine getirmediği gibi, zaman zaman çalışan da usulleri görmezden gelebilmektedir.
Sayın panelistlerimizden Yasa’nın açık kalan ve sektörlerinde risk oluşturan taraflarını da paylaşmalarını rica edeceğim.
ILO SÖZLEŞMESİ
Sonuç olarak; veriler ülkemizin az gelişmiş ülkeler seviyesinde olduğunu gösteriyor.
Zira, ILO’yu imzalayan devletlere baktığımızda da şu aklımıza geliyor. Bir Zambiya bir Zimbabve ILO’yu imzalarken, 17. büyük ekonomi olan Türkiye, bu sorumluluğu almamaktadır.
Sayın panelistlerimizin ILO sözleşmesi’nin etkilerine ilişkin de açıklamalarında yer vermeleri faydalı olacaktır.
Değerli Konuklar,
BEYAZ EŞYA SEKTÖRÜ gibi gelişmişliğin ve sanayileşmenin göstergesi kabul edilen bir alanda, riskleri bertaraf ederek güvenli bir üretim, tedarik, kullanım ve servis süreci izlemek, gerek işçilerin gerekse tüketicilerin sağlığını korumak bakımından büyük önem taşımaktadır.
Aralarında ülkemizin de bulunduğu gelişmekte olan ekonomilerin, dünya beyaz eşya üretim ve ihracatında önemli birer aktör konumuna gelmiş olması ise konunun önemini, ulusal ölçekte sınırlı kalmadığını da göstermektedir.
Özellikle ülkemizin beyaz eşya sektöründe Avrupa’daki lider konumu, %60’lara varan katma değer yaratma oranı ve yüksek Ar-Ge ve yenilikçilik potansiyeli, sektördeki iş sağlığı ve güvenliği çalışmalarının yakından izlenmesini gerektirmektedir.
İlgili tüm alanlarda daha iyi ve verimli bir iş sağlığı ve güvenliği sisteminin uygulanabilmesi için; AB yasalarına ilişkin yaptırımlar da esas alınarak; yasal düzenlemeler daha aktif biçimde uygulanmalıdır.
- İşyerlerindeki risklerin tamamen kontrol altına alınması,
- Çalışanların iş güvenliğine aktif katılımının sağlanması,
- İş güvenliği ile ilgili verilerin daha sistematik hale getirilerek yakından izlenmesi, iş güvenliği uzmanlığı,
- İş sağlığı konusunda faaliyet gösteren kurumlarla paydaşlık sağlanması gibi başlıklardaki uygulamalara ilişkin
Sn. Panelistlerimizin değerli görüşlerini bizlerle paylaşmalarını rica ediyor, sözü bırakmadan önce özgeçmişlerini okumak istiyorum.
Saygılarımla,
Ender YORGANCILAR
EBSO Yönetim Kurulu Başkanı
