09.05.2023 WECYCLE ÇEVRE VE GERİ DÖNÜŞÜMÜM TEKNOLOJİLERİ FUARI ATIK SEKTÖRÜNDE YATIRIM TEŞVİKLERİ ve MEKANSAL PLANLAMA SORUNLARI-2. OTURUMU

Sayın Başkanlar,

Değerli Konuklar,

Basınımızın Kıymetli Temsilcileri

Şahsım ve Ege Bölgesi Sanayi Odası adına, sizleri sevgi ve saygıyla selamlıyorum.

İkincisi gerçekleştirilen Wecycle Çevre ve Geri Dönüşümüm Teknolojileri Fuarı’nın ikinci oturumuna hoş geldiniz.

Öncelikle, Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Tunç Soyer’e öneri olarak sunduğumuz bu fuarın gerçekleştirilmesinde verdiği destek için çok teşekkür ediyorum.

ATIK SEKTÖRÜNDE YATIRIM TEŞVİKLERİ ve MEKANSAL PLANLAMA SORUNLARI oturumunun başkanlık görevi bana verildi. Yetkin konuşmacılarımız ile geri kazanım sektöründe kullanılabilecek yatırım teşviklerini, teşvik alan firma örneklerini, atık sektörünün yer problemleri gibi konuları değerlendireceğiz. Konuşmalar 15’er dakika olacak. Daha sonra soru-cevap kısmına geçeceğiz. Oturumumuzu 1.5 saat içinde tamamlamayı düşünüyoruz.Konuşmacılarımız,
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı – Sanayi Bölgeleri Genel Müdürlüğü’nü temsilen Sn.Cihan DEMİRKÖPRÜLÜ,    
Veolia Türkiye Direktörü Sn. Metin SUADİYELİ,
TÜDAM Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mustafa URGEN Hoş geldiniz.

Değerli Konuklar,

Zaman bizlere gösterdi ki, sonsuz sandığımız kaynaklar tükenme noktasına geldi. Hoyratça kullandığımız doğamızın, bize geri dönüşü de bir o kadar yıkıcı olmakta. Gelecek kaygısı güdülmeden atılan her adım, bugün kara kara geleceği düşünmemizi zorunlu kılmakta.

İşte bu zorunluluk, dünya genelinde adeta bir aydınlanmaya neden oldu.  Gelişmiş ülkelerin öncülüğünü yaptığı bu aydınlanma sürecinde; doğal kaynakların sürdürülebilmesi; geri dönüşümün yaygınlaşması için projeler geliştirilmektedir.

Atık malzemeleri geri dönüştürmek sadece çevre kirliliğini önlemiyor. Tekstilden, kağıta, plastikten alüminyum ve elektronik ürünlere kadar geniş bir ürün yelpazesinde tekrar kullanılması mümkün oluyor. Kaynakların bu şekilde etkin kullanımı da ekonomiye pozitif bir katkı ve süreklilik sağlıyor. 

Ülkemizde bu anlamda bir farkındalık geliştiğini söyleyebiliriz. Kuşkusuz yeterli değil. Ancak, 2021 yılında TOBB’da Sektör Meclisleri çatısı altında 62. Sektör Meclisi olarak “Atık ve Geri Dönüşüm Sanayi Meclisi”nin kurulmuş olması, sektörün sesinin daha güçlü duyulması açısından önemlidir.

Ege Bölgesi Sanayi Odası olarak; bizler de elimizden geldiğince sektörün yanında olmaya gayret ediyoruz. Atıkların Geri Kazanılması Sanayi meslek grubu olarak 90’ın üstünde üyemiz var. Sektör temsilcileri ile sürekli diyalog halindeyiz.

Geri dönüşüm sanayide nitelikli istihdam için MEYBEM çatısı altında yaz sonunda belgelendirme sürecinin başlatılacağını bu vesile ile paylaşmak isterim.

Buna istinaden sektörün konularına hakimiz ve taleplerinin başında gelen yer tahsisinin de en yakın takipçisiyiz. Yönetmeliklerde yapılan değişikliklerle eskiden ruhsat şartı yokken, şu an atık sektöründe lisans alabilmek için sanayi imarlı bir alanda faaliyet gösterilmesi gerekmektedir.

Tüm sektörler ile bire bir ilişki halinde olan atık sektörünün gelişimi ve atıkların kaynağında yönetilmesi amacıyla, gerek belediyelerin imar planlarında, gerekse OSB’lerin ilgili planlamalarında sektöre yer verilmelidir.

Sektör temsilcileri ile birlikte 2016 yılından bu yana İzmir’de Atık İhtisas Organize Sanayi Bölgesi kurulması yönündeki girişimlerimiz devam etmektedir. 

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Bölgeleri Genel Müdürlüğü başta olmak üzere “Geri Kazanım İhtisas Organize Sanayi Bölgesi”nin kurulması yönünde yasal bir engel olmadığı şeklinde birçok kurumdan görüş yazıları aldık. Kurulum çalışmaları kapsamında, geri dönüşüm faaliyeti gerçekleştiren sanayicilerimizden, 965.000 m² yer tahsisi için ön talep gelmiş olup, OSB kurulum çalışmaları devam etmektedir.

Değerli Konuklar,

Biz yer sorununu çözmeye çalışırken, gelişmekte olan ülkelerin kat ettiği mesafeye yetişmemiz şu aşamada mümkün görünmese de o yoldaki çalışmalarımızı artırarak, büyüterek devam etmemiz büyük önem taşımaktadır.

Firmaların ESG “Environment Social Governance” alanlarında yaptığı uygulamalarla Avrupa’daki sanayici, çok ciddi kredi imkanına sahiptir. Bu da o firmalara büyük avantaj sağlamaktadır.

Almanya, Tayvan, Mısır, Brezilya, Avusturya, Singapur, Güney Kore, İngiltere, İtalya ve Fransa küresel ekonomide geri dönüşüm sürecini en başarılı şekilde yöneten ülkelerdir. Bu nedenle de, sektörde yatırımların desteklenmesini son derece önemsiyoruz. 

Örneğin, Almanya, 2016 yılından bu yana, bir önceki yıl ürettiği tüm atıkların %56,1'ini geri dönüştürerek dünyadaki en yüksek geri dönüşüm oranına sahip ülke konumunda. Bu çok ciddi bir oran ve ekonomiye büyük kazançtır.

Danimarka’da da atıkların neredeyse yarısı geri dönüştürülüyor.

Bu konularda bizleri detaylı aydınlatacak olan Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Bölgeleri Genel Müdürlüğü’nü temsilen Sn. Cihan Demirköprülü’ye ilk sözü vermek istiyorum. Buyurunuz.

Sayın Demirköprülü’ye teşekkür ediyorum.

Değerli Konuklar,

Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında Avrupa’da uygulanan prosesler, çevrenin ve atığın yönetiminin ne kadar önemli olduğunu bir kere daha göstermektedir. O nedenle, sınırda karbon düzenlemesi ile ilave vergilere maruz kalmamak için karbon salınımı azaltacak önlemlerin alınması ve geri dönüşümden gelen hammaddelerin asgari değerlerin üzerinde kullanılması zorunlu da hale gelecektir.

Diğer yandan, gelecekteki risklerin başında bildiğiniz gibi su kıtlığı, suya erişim sorunu uzmanlarca sıkça dile getirildiği gibi yaşanan iklim sorunları ile bizler de bunu ne yazık ki deneyimliyoruz. Barajlarımızın doluluk oranını geçen her yıl daha fazla tedirginlikle takip ediyoruz. 

Sıradaki konuşmacımız, suyun gerçek anlamda kıymetini bilen ve gereğini yapan, sürdürülebilir kalkınma için teknolojiler üreten, atık suyun arıtılmasına yönelik çözümler sunan bir markanın temsilcisi.

Konuşmalarını yapmak üzere sözü Veolia Türkiye Direktörü Metin Suadiyeli’ye bırakıyorum.

Sayın Suadiyeli’ye teşekkür ediyorum.

Değerli Konuklar,

İzmir 1. bölgede yer almasına rağmen, ilimizde yapılacak çevreyi korumaya yönelik yatırımlar, tüm illerde olduğu gibi en kapsamlı destekleri içeren öncelikli yatırım konuları kapsamında 5. Bölge desteklerinden faydalandırılmaktadır.  

2019-2023 yılları arasında İzmir’de 58 firma yatırım teşvik belgesi almıştır.

Yatırımını tamamlayıp faaliyete geçen firmalardan, örneğin;

-Energrom (organik atıklardan elde edilen biyogazdan elektrik üretimi ve organik atıklardan gübre üretimi yapıyor), 

-Karma Kauçuk (kullanılmış lastiklerden kauçuk zemin karosu yapıyor),

-Biosun (organik atıklardan elde edilen biyogazdan elektrik üretimi ve organik atıklardan gübre üretimi yapıyor),

-Ali Ateş (hurda plastikten plastik granül üretimi yapıyor)

-PPC Boya (rejenere boyadan boya üretimi yapıyor)

%99’u KOBİ olan bir yapıda sektör dışındaki firmalarımızın da işe Atık Yönetim Planı hazırlayarak başlaması gerektiği inancındayım. Zira, tehlikeli atıklardan, atık yağlara, atık pil-aküler, tıbbi atıklara kadar önce kendi içimizde barındırdığımız atıkları bilerek yola devam etmeliyiz.

Geri dönüşüme katkı sağlayan, vatandaşı teşvik ederek ödüllendiren sistem, birçok ülkede uygulanıyor. Hem toplumsal bilinç ve farkındalık yaratılmasında hem de geri dönüşümün ekonomiye kazandırılmasında ciddi yol kat ediliyor.

İngiltere, Danimarka, Kanada’da çok başarılı örnekleri olan endüstriyel simbiyoz çalışmalarının ülkemizde de hızla yaygınlaşması, yerel kalkınma adına da önemli fırsatlar sunmaktadır.

Tüm bu konuştuklarımıza ilişkin, 2007 yılından bu yana aktif olarak farkındalık yaratan, paydaşları ile birlikte sektörün konularına çözüm ortağı olan TÜDAM Değerlendirilebilir Atık Malzemeler Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Sayın Mustafa Urgen’e son sözü bırakıyorum.

Sayın Urgen’e çok teşekkür ediyorum. Oturumumuzun son kısmında varsa SORULAR ile devam edelim.

Konuklarımızın da ekleyeceği son bir husus yoksa, oturumu burada kapatıyorum.

Saygılarımla,

Ender YORGANCILAR

Yönetim Kurulu Başkanı