08.04.2025-EGİAD MELEK YATIRIMCI ZİRVESİ
Çok Değerli Başkanlar,
Sayın Konuklar,
Basınımızın Kıymetli Temsilcileri,
Şahsım ve Yönetim Kurulumuz adına, sizleri sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Hoş geldiniz.
Bu kıymetli zirveyi düzenleyen EGİAD Başkanı Sn. Kaan ÖZHELVACI’ya, ev sahipliği yapan Sayın Mahmut ÖZGENER Başkanıma çok teşekkür ediyorum.
Ege'nin ilk melek yatırım organizasyonlarından olan EGİAD Melekleri ve EGİAD’ın melek yatırımcılar özelindeki faaliyetlerini çok değerli görüyorum. O nedenle, bugün sizlerle olmaktan dolayı çok mutluyum.
Küresel ekonominin değişen, dönüşen yapısı içerisinde, gençlerin yaratıcı ve dinamik gücü ile girişimcilik ve startupların artan hacmi, verilerin de ortaya koyduğu gibi ekonomik sisteme ivme katmaya devam ediyor.
2024 yılında küresel startup ekosisteminde; yatırımlar tutar olarak %4,5 artış gösterirken, Türkiye’de adet olarak %62, tutar olarak %30’a yakın bir artışla 1,41 milyar dolara ulaştı. Toplam yatırımın yaklaşık yarısı ise 2 büyük markaya ait. (Getir ve Insider) En fazla yatırım yapılan alanlar Sağlık & biyoteknoloji ve yapay zeka olmuştur.
Yine aynı çalışma ile açıklanan, Türkiye özelinde, en az 1 kadın kurucu ortağı olan girişim oranının %32,2’ye yükselmesi, kadın girişimcilerin sistemde giderek güçlendiğini göstermektedir. Bu konuda, özellikle TÜBİTAK fonlarına teşekkür etmemiz gerekiyor.
Türkiye’nin küresel girişim ekosisteminde bir büyüme varsa kuşkusuz bunda Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin payı büyüktür. 2007 yılında Kadın Girişimciler ve 2008 yılında Genç Girişimciler Kurulu oluşumları ile Türkiye genelinde ciddi bir ekosistem yaratmış, kadın ve genç girişimcilerin adeta çözüm ortağı olmuştur. Öyle ki, geçtiğimiz ay Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile kurulan Kadının Güçlenmesi Koordinasyon Kurulu’na, TOBB Kadın Girişimciler Kurulu’ndan da üye talep edilmesi, kurulun gördüğü değer açısından önemlidir.
Diğer yandan, TOBB ETÜ GARAJ Yatırımcı Buluşmaları ile Geleceği Yazan Kadınlar İklim Fikir Maratonu ile, Kız Kardeşim Projeleri ile Sınırları Aşan KOBİ’ler gibi kadın ve genç girişimcileri destekleyen projeleri ile TOBB, farkındalığın ötesinde yatırımların artışını teşvik etmiştir, etmeye de devam etmektedir.
TOBB Genç Girişimciler Kurulu’nun İzmir ayağının yürütücü Odası olarak, girişimcilik ekosisteminin bir parçası olmaktan da ayrıca çok mutluyuz.
15 Kasım’da İzmir’de ev sahipliğini yaptığımız, çok değerli paydaşlarımızla organize ettiğimiz 17. G3 Girişimcilik Zirvesi ile bugüne kadarki en yoğun katılımı sağlayarak bir rekora imza attık. Aslında, bu bile İzmir’deki girişimcilik iştahını göstermesi açısından çok kıymetlidir.
Bizim amacımız, gençlerimizi girişimciliğe yönlendirmek, teknoloji avantajını kullanarak geleceklerini inşa etmeleri, hayallerini gerçekleştirirken, ülke ekonomisine de katkı sunmalarını sağlamaktır.
Bu farkındalıkla, Ticaret Odamızın, Mahmut Özgener Başkanımızın önderliğinde, İZQ Girişimcilik ve İnovasyon Merkezi, iş birliğimizin en güzel örneğidir. Henüz 3 yaşında olmasına rağmen; Global networklar ile buluşturulan girişimcilerimiz, İZQ’nun network gücüyle 2 milyon dolar tohum yatırımı aldı. Hedefimiz çok daha büyük. Çünkü;
1,6 milyar nüfus, 26 trilyon $ GSYİH ve 22,5 trilyon $ ticaret hacmindeki bir pazara kolay erişim imkanı sağlayan İzmir; 10 üniversite, 6 teknopark, 17 OSB, 103 Ar-ge merkezi, 26 tasarım merkezi, nitelikli ve genç nüfusu ile girişimcilik ve inovasyon kenti olmaya en büyük adaydır.
Ege Bölgesi’ndeki toplam 65 startup yatırımın 51’i İzmir’e aittir. İzmir’in Türkiye içindeki payı ise %9’lara yakındır.
Küresel Startup Ekosistemi Raporu’nda ilk 100 ülke içinde Türkiye 5 basamak ile en fazla yükselenler arasında olup listede 40. sıradadır. Yükselişte ülkelerin potansiyeli ve dinamik nüfusu gerekçe gösterilmiştir. Şehirler sıralamasında ise ülkemizi 51. sırada sadece İstanbul temsil etmektedir.
Farklı bir çalışmada, Avrupa startup ekosistem sıralamasında da sadece İstanbul ile 16. sıradayız. Tüm gayretimiz, gerekli potansiyele sahip İzmir’in de bu Avrupa listesinde yer bulması, Akdeniz Çanağı denilen Mısır’dan Fransa’ya uzanan bölgede söz sahibi olmasıdır.
Umudumuzu yükselten ise gençlerimizin enerjisi, teknolojiye olan merakı, İZQ Girişimcilik ve İnovasyon Merkezi ile teknoparklarımızın varlığı ve İzmir’de kurduğumuz sinerjidir.
Bu sinerjinin özellikle finansman ayağını güçlendirmemiz gerekiyor. Çünkü, bugünün bilinen büyük markaları, facebook, uber, twitter, instagram, airbnb, erken aşamalarda yatırım desteği alarak değerlerini katlamıştır. Hem kendilerine güvenen yatırımcısına kazandırmış, hem de küresel marka olmuşlardır. Bizden de Peak Games, ardından Getir ilk iki unicorn olarak büyük bir başarıya imza atmıştı. Beklentimiz bugün sayısı 10’u bulmayan unicornların artmasıdır.
Biliyoruz ki, iş dünyasının birinci beklentisi öngörülebilir bir ekonomi düzenin olmasıdır. Türkiye’deki dalgalanmalar, belirsizlik süreçleri kuşkusuz hem girişimci adaylarını, hem de melek yatırımcılarımızı adım atmada çekimser bırakabilir veya yatırımın getirisi yetersiz görülebilir. Oysa ki, bizim Melek yatırımcılık kültürünü sağlam temellere oturtmamız gerekiyor.
O nedenle, Dünya genelinde, melek yatırımcıları teşvik etmek amacıyla çeşitli vergi indirimleri ve avantajları sunulmaktadır. Ülkemizde de vergi indirimleri söz konusu. Ancak, özellikle erken aşamada yatırımları teşvik etmek amacıyla, çıkış yapan yatırımcılara da ek destekler verilebilir.
Bu tür teşvikler, sürecin en önemli kısmı olan erken aşamada destek stratejisine de ivme katacaktır. Ayrıca, girişimcilik ekosistemine yabancı sermayeyi çekmek için de mevzuat düzenlemeleri önem taşımaktadır.
Düşünün ki, %99’u KOBİ olan ülkemizin ekonomik yapısı içinde yılların şirketleri özsermaye sorunu yaşıyorken, yeni girişimlerin, startupların sermayeye olan ihtiyaçları ortadadır. İşin içine küresel pazara ulaşma hedefi de varsa bu ihtiyaç katlanarak artmaktadır.
Sayın Cumhurbaşkanı tarafından yeni açıklanan 2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi Raporu’nda da; “Girişimciliğin finansmanı alanında; girişim sermayesi fonları, kitle fonlaması, etki yatırımcılığı ve melek yatırımcılık gibi alternatif ve yenilikçi araçlar güçlendirilmeli ve yaygınlaştırılmalıdır. Bu bağlamda, girişimlerin finansmana erişimini kolaylaştırmak için kredi garanti sistemi geliştirilmeli ve Ar-Ge projelerinin finansmanında etkin bir şekilde kullanılmalıdır.” Denilmektedir.
Kamunun bu farkındalığının en hızlı ve etkin şekilde somut olarak hayata geçirilmesini umut ederek, konuşmamı burada tamamlıyor, verimli bir toplantı olmasını diliyorum.
Ender YORGANCILAR
Yönetim Kurulu Başkanı
