İran Menşe İspat Belgesi

Türkiye Cumhuriyeti ile İran İslam Cumhuriyeti Arasında Tercihli Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik (30.01.2015 t. 29252 s. R.G.) ile Türkiye Cumhuriyeti ve İran İslam Cumhuriyeti arasında yapılacak ticarette, eşyanın tercihli menşeini ispat etmek üzere, 1 Ocak 2015 tarihi itibariyle yürülüğe konan, Gümrük İdaresi’nce ya da bu idare tarafından yetki verilen kuruluşlarca düzenlenip gümrük idarelerimizce vize edilen belgedir.

 

Düzenleme Şekli

• İhracatçı veya yetkili temsilcisi,  Menşe İspat Belgesi ve başvuru formunu kurallara uygun olarak, Akit Tarafların resmi dillerinden birinde veya İngilizce olarak ihracatçı ülkenin iç mevzuat hükümleri çerçevesinde doldurur. Eğer el yazısı kullanılırsa matbaa harfleriyle ve mürekkeple yazılabilir. Eşyanın tanımı, bu amaçla ayrılmış ekli formların 8 no.lu kutusunun içine boş satır bırakılmaksızın yapılmalıdır. Eğer kutunun tamamı dolmaz ise, tanımın son satırının altına bir yatay çizgi çekilerek, boş alan çapraz bir çizgi ile kapatılır.

• Menşe İspat Belgesi düzenlenmesi için başvuruda bulunan ihracatçı, söz konusu eşyanın menşe statüsü ile bu Ek'in diğer koşullarının yerine getirilmiş olduğunu tevsiki eden tüm ilgili vesaiki herhangi bir zamanda ibraz etmeye hazırlıklı olur.

• Menşe İspat Belgesi Odamıza onaya geldiğinde, Odamız, ürünlerin menşe statüsünün ve bu Ek'in diğer koşullarının yerine getirildiğinin kontrolü için her türlü delil talebinde bulunma ve ihracatçının hesaplarında denetleme yapma veya gerekli görülen başka herhangi bir kontrol hakkına sahiptir.

• Türkiye'den İran'a yapılacak ihracatlarda tavizden faydalanacak Türk menşeli ürünler listesi EK-1B'de yer almaktadır.

Ticaret ve Sanayi Odalarınca Yapılacak Tasdik İşlemleri

İhracatçılar veya gümrük beyannamesini imzalamakla yetkili kanuni temsilcileri tarafından yukarıda belirtilen kurallara ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak doldurulan, e-imza ile elektronik ortamda Oda onayına gönderilen dolaşım belgeleri, yurt dışı satış faturası ve tesvik edici diğer belgeler ile imalatçı firmanın farklı olması durumunda imalatçı faturası elektronik ortamda Oda onayına gönderilenn belge ile birlikte Odaya elektronik ortamda iletilir.

• Odalar, sertifikaların kurallara uygun olarak doldurulup doldurulmadığını kontrol edip, gerekiyorsa sertifikada kayıtlı eşyanın ilgili mevzuat uyarınca Türkiye menşeli olduğu veya sayıldığı hususunda tevsik edici diğer evrakı da inceleyerek kesin bir kanıya vardıktan sonra gerekli işlemleri tamamlar.

• Oda tarafından e-imza ile onaylanan belgelere Ticaret Bakanlığı tarafından bir referans numarası oluşturulur. Söz konusu referans numarası gümrük beyannamesi üzerinde beyan edilerek beyanname Bakanlık tesciline gönderilir. Bakanlık tarafından tescil edilen beyanname numarası ile referans numarası sistem üzerinden eşleştirilerek belge vizelenmek üzere elektronik ortamda Ticaret Bakanlığına gönderilir. Bakanlık tarafından vize işlemi gerçekleştirilen belgenin bütün onay işlemleri tamamlanmış olmaktadır. Onay süreci tamamlanan belge yeşil meneviş desenli evrak üzerine çıktı alınır, 12 nolu hane üzerine ihracatçı veya yetkili kanuni temsilcisi tarafından kaşelenen ve imzalanan belgenin bir fotokopisi arşivlenerek belgenin bütün süreçleri tamamlanır.

Oda Tarafından Tasdik Edilen Menşe İspat Belgesinin Değiştirilmesi veya Belgenin İptali

Tasdik edilen bir Menşe İspat Belgesinin düzeltilmesi/iptali, bu düzeltme/iptal işleminin eşyanın yurt dışı çıkış beyannamesinin tescil edilmesinden önce mümkündür.

Onaylanmış Dolaşım belgelerinde düzeltme için belgelerin onayının iptal edilmesi gerekmektedir. Onay iptal talebi Odaya MEDOS üzerinden bildirilir. Oda, belgelerin onayını iptal ettikten sonra ihracatçı firma yada kanunu temsilcisi gümrük müşavirinin, düzeltilmiş belgeyi onay sürecini tekrar başlatmak üzere Oda onayına sunması gerekmektedir. Oda tarafından gerekli incelemelerin sonucunda tamamen mevzuata uygun bulunduğu saptandıktan sonra belgenin elektronik onayı yapılır.

Menşe İspat Belgelerinin Eşyanın İhracından Sonra Verilmesi

Eşyanın ihracı sırasında unutulma, yanlışlık, ihmal veya özel şartlar nedeniyle Menşe İspat Belgesi düzenlenmediği hallerde, eşyanın ihracından sonra da Menşe İspat Belgesi düzenlenebilir.

Menşe İspat Belgesinin verilmiş, ancak teknik nedenlerle ithalatçı ülke Gümrük İdaresince kabul edilmemiş olduğunun ilgili Oda ve Gümrük İdarelerine ispat edilmesi halinde de dolaşım belgesi sonradan düzenlenebilir.

Bu durumda ihracatçı:

• MEDOS sistemi üzerinden "İhracattan Sonra Belge Düzenleme" başlığını kullanarak belge oluşturma işlemlerini gerçekleştirir.
• Normal ihracat işlemleri için düzenlenen belgeye ek olarak gümrük çıkış beyanname numarasın ve tarihini elektronik sisteme eklenmesi gerekmektedir.

İhracattan sonra verilen Menşe İspat Belgelerinin 7 Nolu "Gözlemler" hanesine elektronik onay sistemi tarafından  "SONRADAN VERİLMİŞTİR" ibaresi yazılır.

İkinci Nüsha Sertifika Düzenlenmesi

Menşe İspat Belgesinin çalınması, kayıp veya zayi edilmesi halinde, ihracatçı, elektronik onay sistemi üzerinde İkinci nüsha belge onayı menüsünden sadece zayi olan ilk belgenin seri numarası ve onay tarihi ile yeni kullanılmak istenen belgenin seri numarasını yazarak ikinci nüsha belge başvurusunu yapabilir. İkinci nüsha belge başvurusu için ihracata ilişkin bilgilerin tekrar yazılmasına gerek bulunmamaktadır. İkinci nüsha talepleri Oda onayına gelmeksizin sistem tarafından otomatik olarak onaylanmakta ve belge doğrudan gönderime hazır olarak baskıya hazır hale gelmektedir.

Bu şekilde düzenlenen ikinci nüsha dolaşım belgelerinin 7 Nolu "Gözlemler" bölümüne elektronik onay sistemi tarafından “İKİNCİ NÜSHA” ibaresi yazılır.

Sertifikaların İbraz Süreleri ve İbraz Sürelerinin Uzatılması

• Menşe İspat Belgesi, ihracatçı ülkedeki vize tarihinden itibaren dört ay geçerli olur ve bu süre zarfında ithalatçı taraf ülkenin gümrük idarelerine ibraz edilmelidir.

• Bir fatura beyanı, ihracatçı tarafından hazırlanış tarihinden itibaren dört ay geçerli olur ve bu süre zarfında ithalatçı ülkenin Gümrük İdarelerine ibraz edilmesi gerekir.

• İthalatçı ülkenin Gümrük İdarelerine ibraz edilecek menşe ispat belgeleri, istisnai durumlar nedeniyle, (a) ve (b) bentlerinde belirtilen tarihlerden sonra da, uygulanan tercihli muamele çerçevesinde kabul edilebilir.

Diğer geç ibraz hallerinde, ithalatçı ülkenin Gümrük İdaresi, eşyanın belirtilen son tarihten önce gümrüğe sunulmuş olması kaydıyla menşe ispat belgelerini kabul edebilir.

Menşe ispat belgelerinin ibraz süresinden sonra tercihli muameleden yararlanması için, bu sürenin bitiminden önce eşyanın gümrüğe gelmiş ve yine bu süreden önce ithalatçı veya gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanunu temsilcisi tarafından yazılı olarak ilgili gümrüğe başvurulmuş olması gerekmektedir.

İlgili Gümrük İdaresi, durumu bağlı olduğu Başmüdürlüğe intikal ettirir. İlgili Başmüdürlük konuyu inceleyerek mücbir sebep ve olağanüstü hal mevcudiyetine kanaat getirir ve ek süre istemine ilişkin gerekçeleri haklı bulur ise sertifikaların süresi en çok bir ay uzatılabilir.

Tevsik Edici Belgeler

Aşağıda sayılan belgeler, Menşe İspat Belgesi kapsamındaki ürünlerin Türkiye veya İran menşeli olduğu ve ilgili menşe ispat Yönetmeliğinin diğer koşullarını yerine getirdiği hususlarını desteklemek amacıyla Oda, ihraç ve ithal Gümrük İdareleri tarafından ibrazı talep edilebilecek belgeler arasındadır:

• İhracatçı veya tedarikçi tarafından, söz konusu eşyanın elde edilmesi için gerçekleştirilen işlemleri belgeleyici nitelikte, örneğin hesaplarında veya iç muhasebesinde yer alan doğrudan deliller;

• Türkiye veya İran'da düzenlenmiş veya hazırlanmış, imalatta kullanılan maddelerin menşe statüsünü tevsik eden, iç mevzuat uyarınca kullanılan belgeler;

• Türkiye veya İran'da düzenlenmiş veya hazırlanmış, maddeler üzerinde bu ülkelerde yapılan işçilik veya işlemi tevsik eden, iç mevzuat uyarınca kullanılan belgeler;

• Kullanılan maddelerin menşe statüsünü tevsik etmek üzere, Türkiye veya İran'da bu Yönetmelik hükümleri uyarınca düzenlenmiş veya hazırlanmış Menşe İspat Belgesi veya fatura beyanları.